คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 101/2532

โจทก์เป็นผู้ติดต่อกับบริษัทที่จัดส่งคนงานไปทำงานในต่างประเทศให้บริษัทดังกล่าวจัดการให้จำเลยได้เดินทางไปทำงานต่างประเทศการส่งคนไปทำงานต่างประเทศเป็นเรื่องของบริษัท โจทก์ไม่ได้เป็นผู้จัดส่งเป็นเพียงการบริการให้ความสะดวกแก่จำเลยเท่านั้น แม้โจทก์จะเรียกและรับค่าบริการจากจำเลยก็ยังถือไม่ได้ว่าโจทก์ได้ประกอบธุรกิจหางานให้แก่คนหางาน หรือหาลูกจ้างให้แก่นายจ้างอันเป็นการจัดหางานตามพระราชบัญญัติจัดหางานและคุ้มครองคนหางานพ.ศ. 2511 มาตรา 4 จำเลยตกลงให้โจทก์ติดต่อกับบริษัทจัดหางานส่งจำเลยไปทำงานต่างประเทศได้ โดยโจทก์คิดค่าบริการ 35,000 บาท จำเลยไม่มีเงินโจทก์จึงให้จำเลยทำสัญญากู้ยืมเงินโจทก์ไว้ เมื่อการกระทำของโจทก์ไม่เป็นการต้องห้ามตามพระราชบัญญัติจัดหางานและคุ้มครองคนหางาน พ.ศ. 2511 แล้ว สัญญากู้ยืมระหว่างโจทก์จำเลยจึงไม่เป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 113 โจทก์ย่อมนำสัญญากู้ยืมมาฟ้องให้จำเลยชำระเงินที่ยังค้างอยู่ได้

โจทก์ฟ้องให้จำเลยชำระเงินกู้และดอกเบี้ยที่ค้างชำระ เป็นเงิน 13,900 บาท จำเลยให้การว่าเงินกู้ดังกล่าวเป็นเงินที่โจทก์คิดเป็นค่าบริการและค่านายหน้า ในการจัดนำจำเลยไปสมัครทำงานในต่างประเทศ โดยโจทก์ไม่ได้รับอนุญาตให้จัดหางาน สัญญากู้จึงเป็นโมฆะขอให้ยกฟ้อง ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้จำเลยชำระเงินตามฟ้องแก่โจทก์ จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "จำเลยฎีกาว่า โจทก์เป็นนายหน้าในการจัดหางานให้แก่จำเลย และเรียกค่าบริการจากจำเลย ถือได้ว่า โจทก์จัดหางานโดยเรียกหรือรับค่าบริการโดยไม่ได้รับอนุญาต เป็นการต้องห้ามตามพระราชบัญญัติจัดหางานและคุ้มครองคนหางาน พ.ศ. 2511การที่โจทก์เรียกค่าบริการโดยให้จำเลยทำสัญญากู้ยืมไว้ สัญญาดังกล่าวตกเป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 113ศาลฎีกาพิเคราะห์แล้วเห็นว่า ตามพระราชบัญญัติจัดหางานและคุ้มครองคนหางาน พ.ศ. 2511 มาตรา 4 บัญญัติว่า "ในพระราชบัญญัตินี้ จัดหางานหมายความว่า การประกอบธุรกิจหางานให้แก่คนหางานหรือหาลูกจ้างให้แก่นายจ้าง" ซึ่งการจัดหางานตามบทบัญญัติดังกล่าวเห็นได้ว่าจะต้องเป็นการประกอบธุรกิจหางานให้แก่คนหางานหรือหาลูกจ้างให้แก่นายจ้าง แต่ข้อเท็จจริงได้ความตามที่โจทก์จำเลยรับกันว่า โจทก์เป็นผู้ติดต่อกับบริษัทที่จัดส่งคนงานไปทำงานในต่างประเทศให้บริษัทดังกล่าวจัดการให้จำเลยได้เดินทางไปทำงานในต่างประเทศ แม้โจทก์จะเรียกและรับค่าบริการจากจำเลย โจทก์ก็ไม่ได้เป็นผู้จัดส่งจำเลยไปทำงาน การส่งคนงานไปทำงานต่างประเทศเป็นเรื่องของบริษัทผู้จัดหาคนงาน การที่โจทก์ติดต่อกับบริษัทเพื่อให้จำเลยได้เดินทางไปทำงานต่างประเทศเป็นการบริการให้ความสะดวกแก่จำเลยเท่านั้นแม้โจทก์จะเรียกและรับค่าบริการจากจำเลยก็ยังไม่ถือว่าโจทก์ได้ประกอบธุรกิจหางานให้แก่คนหางาน หรือหาลูกจ้างให้แก่นายจ้างอันเป็นการจัดหางานตามพระราชบัญญัติจัดหางานและคุ้มครองคนหางานพ.ศ. 2511 มาตรา 4 การที่โจทก์รับเป็นผู้ติดต่อกับบริษัทที่จัดส่งคนงานไปทำงานต่างประเทศเพื่อให้จัดการส่งจำเลยไปทำงาน จึงไม่เป็นการต้องห้ามตามบทกฎหมายดังกล่าวแต่อย่างใด โจทก์มีสิทธิเรียกค่าบริการจากจำเลย สัญญากู้ยืมที่โจทก์ฟ้องเป็นสัญญาที่จำเลยตกลงยอมรับผิดใช้หนี้ซึ่งมีมูลหนี้มาจากการที่จำเลยได้ตกลงให้โจทก์จัดการติดต่อกับบริษัทจัดหางานเพื่อให้จัดส่งจำเลยไปทำงานจึงไม่เป็นโมฆะ ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้จำเลยใช้เงินแก่โจทก์ชอบแล้วฎีกาของจำเลยฟังไม่ขึ้น"

พิพากษายืน