คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1043/2496

แม้จะทำสัญญาเช่านากันไว้ก่อนประกาศใช้พระราชบัญญัติควบคุมการเช่านาก็ดี แต่เมื่อเก็บค่าเช่ากันนั้น ได้ประกาศใช้ พระราชบัญญัติควบคุมการเช่านาแล้ว ดังนี้ ถ้าค่าเช่าที่เก็บเกินอัตราที่กฎหมายกำหนดไว้ เจ้าของนาผู้ให้เช่าก็ย่อมผิดตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่านา 2493 มาตรา 16

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเก็บค่าเช่านาจากนายย้าผู้เช่าทำเกินอัตราที่กฎหมายกำหนด แต่ทางพิจารณาได้ความว่าจำเลยให้นายบุญธรรมเช่านาไป แล้วนายบุญธรรมให้นายย้าทำนาเมื่อจำเลยไปเก็บค่าเช่านายบุญธรรมจึงให้ไปเก็บกับนายย้า ดังนี้ ไม่ถือว่าข้อเท็จจริงต่างกับฟ้อง เมื่อค่าเช่าที่เก็บเกินอัตราแล้ว จำเลยก็ย่อมมีความผิด

โจทก์ฟ้องหาว่า จำเลยบังอาจเก็บค่าเช่านาจากนายย้าผู้เช่าทำเกินอัตราที่กฎหมายกำหนด ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติควบคุมการเช่านา 2493

จำเลยให้การว่า ให้นายบุญธรรมเช่านา แต่เมื่อจะเก็บค่าเช่านานายบุญธรรมให้ไปเก็บกับนายย้า ความจริงนายย้าไม่ใช่ผู้เช่านา

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่านา พ.ศ. 2493 มาตรา 16 ปรับจำเลย 150 บาทลดตาม กฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 59 หนึ่งในสามคงปรับ 100 บาท

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยเก็บค่าเช่านาจากนายย้า แม้จำเลยจะให้นายบุญธรรมเช่าไปแล้วนายบุญธรรมให้นายย้าเป็นผู้ทำ เมื่อจำเลยไปเรียกเก็บค่าเช่าจากนายย้า ดังนี้ ข้อเท็จจริงไม่ต่างกับฟ้อง

จำเลยเก็บค่าเช่าเกินอัตราเมื่อประกาศใช้พระราชบัญญัติควบคุมการเช่านาแล้ว แม้จะทำสัญญาเช่ากันไว้ก่อน จำเลยก็ต้องมีความผิดเพราะจำเลยทำละเมิดกฎหมายซึ่งได้ประกาศใช้แล้ว

จึงพิพากษายืน