คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1044/2496

ที่ดิน 2 แปลง เมื่อตกได้แก่เจ้าของเดียวกันแล้วแม้หากจะเคยมีภาระจำยอมมาก่อน ภาระจำยอมนั้นก็ย่อมหมดไป และแม้เจ้าของจะใช้ทางผ่านในที่ดินนั้น ก็เป็นเรื่องใช้อำนาจกรรมสิทธิ์ ไม่ใช่ภาระจำยอม ฉะนั้นเมื่อขายที่ดินแปลงหนึ่งให้บุคคลอื่นไปยังไม่ถึง 10 ปีจึงยังไม่มีทางก่อเกิดภาระจำยอมโดยทางอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1401 ได้

โจทก์ฟ้องขอให้เปิดทางเดินในที่บ้านของจำเลย โดยอ้างสิทธิทางภาระจำยอม

จำเลยให้การปฏิเสธ ข้อภาระจำยอมกันว่า ที่บ้านจำเลยนี้ เดิมเป็นของโจทก์จำเลยซื้อไว้จากการขายทอดตลาด ฉะนั้นแม้โจทก์จะเคยใช้สิทธิอย่างใดก็ใช้ในฐานะเป็นเจ้าของ หาเป็นภาระจำยอมไม่

ศาลชั้นต้นเห็นว่า ตลอดเวลา 17 ปีก่อนหน้าโจทก์ซื้อมานี้ที่บ้านรวมทั้ง 2 แปลงตกได้แก่โจทก์เป็นเจ้าของเดียวกัน ภาระจำยอมแม้หากเคยมีมาก่อนก็ย่อมหมดไปแล้ว ถ้าโจทก์ใช้ทางผ่านไปในที่ดินนั้น ก็เป็นเรื่องใช้อำนาจกรรมสิทธิ์ ไม่ใช่ภาระจำยอม ที่โจทก์อ้างว่าเป็นภารยทรัพย์นี้ เพิ่งตกเป็นกรรมสิทธิ์ของจำเลย ยังไม่ถึง 10 ปี ยังไม่มีทางก่อเกิดภาระจำยอม โดยทางอายุความ จึงพิพากษายกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นพ้องตามคำวินิจฉัยของศาลล่าง และเห็นว่าสิทธิภาระจำยอม แม้หากโจทก์เคยมี ก็ต้องหมดสิ้นระงับไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1398 นับต่อแต่นั้นมา หากภารจำยอมจะมีกำหนดขึ้นอีกก็ต้องเป็นเรื่องนับหนึ่งกันใหม่

จึงพิพากษายืน