คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1060/2473

เจ้าทุกข์มีอำนาจยึดทรัพย์ของจำเลย การเปนผัวเมียกันกฎมณเฑียรบาลไม่แก้ไขกฎหมายผัวเมีย ทรัพย์ระวางผัวเมียต้องรับผิดชอบ

จำเลยกับผู้ร้องอยู่กินด้วยกันฉันท์ผัวเมียโดยเปิดเผย ต่อมาจำเลยต้องหาว่ายักยอกเงินรางวัลลอตเตอรี่เสือป่า ศาลพิพากษาให้จำคุกจำเลย กับให้ใช้เงินแก่กองเสือป่า เจ้าหน้าที่กองเสือป่าจึงยึดทรัพย์ที่เกิดขึ้นในระวางผู้ร้องกับจำเลยได้มาเมื่ออยู่กินด้วยกัน

ผู้ร้องคัดค้านว่าเจ้าหน้าที่กองเสือป่าไม่มีอำนาจยึดทรัพย์ และจำเลยเปนข้าราชการในพระราชสำนัก จำเลยไม่ได้ลงทะเบียนว่าผู้ร้องเปนภรรยาตามกฎมณเฑียรบาล ผู้ร้องจึงไม่เปนภรรยาจำเลย

ศาลเดิมสั่งว่าผู้ร้องไม่เปนภรรยาจำเลยโดยถูกต้องตามกฎหมาย เพราะไม่ได้ลงทะเบียนตามกฎมณเฑียรบาล และทรัพย์ที่ยึดเปนของผู้ร้อง ให้ถอนการยึด

ศาลฎีกาตัดสินยืนตามศาลอุทธรณ์ว่า เจ้าทุกข์มีอำนาจยึดทรัพย์ของจำเลยได้ และกฎมณเฑียรบาลเปนกฎหมายวางระเบียบการฉะเพาะในพระราชสำนักไม่มุ่งหมายจะแก้ไขกฎหมายลักษณผัวเมีย จึงให้ยกคำร้อง