คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1075/2482

นายอำเภอเมื่อประมาทในหน้าที่ราชการทำให้เงินหลวงถูกยักยอกเอาไปได้ ยังไม่มีความรับผิดตามมาตรา 812 เพราะในกรณีนี้ นายอำเภอหาใช่ตัวแทนรัฐบาลไม่

นายอำเภอปฏิบัติราชการโดยประมาทเลินเล่อ เป็นเหตุให้เงินหลวงถูกสมุหบัญชีอำเภอยักยอกเอาไปได้ต้องมีความผิดฐานเลมิดอายุความฟ้องร้องมีกำหนด 1 ปีตามมาตรา 448 วรรค1 มิใช่วรรค 2 เพราะมิได้เป็นผู้ทำผิดในทางอาญา,

อายุความมาตรา 448 วรรค 2 นั้น หมายถึงผู้ที่จะต้องรับผิดเป็นผู้ได้ทำผิดทางอาญาเอง มิใช่ผู้เลินเล่อเปิดช่องทางให้ผู้อื่นเข้ามาทำผิดอาญา

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยเป็นนายอำเภอปฏิบัติราชการด้วยความประมาทเลินเล่อเป็นเหตุให้สมุหบัญชีอำเภอยักยอกเงินหลวงไปได้ ขอให้จำเลยใช้เงินที่ถูกยักยอกเอาไปนั้น จำเลยต่อสู้หลายประการและตัดฟ้องว่าฟ้องคดีเกิน ๑ ปีแล้ว คดีโจทก์ขาดอายุความ

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าคดีขาดอายุความแล้ว ไม่จำต้องวินิจฉัยประเด็นอื่น จึงพิพากษายกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์เห็นว่าความรับผิดของจำเลยเข้าลักษณเลมิดต้องใช้กำหนดอายุความ ๑ ปีตามมาตรา ๔๔๘ วรรค ๑ คดีไม่เข้าวรรค ๒ เพราะจำเลยไม่ได้เป็นผู้ทำผิดในทางอาญา และจำเลยมีฐานะเป็นลูกจ้างของรัฐบาล หาใช่ตัวแทนไม่ คดีไม่เข้ามาตรา ๘๑๒ จึงพิพากษายืน

ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วยคำวินิจฉัยของศาลอุทธรณ์ว่าในกรณีนี้จำเลยไม่ใช่เป็นตัวแทนของรัฐบาล และกรณีไม่เข้าประมวลแพ่งฯมาตรา ๔๔๘ วรรค ๒ จึงพิพากษายืน