คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1076/2480

ที่ดินของจำเลยบังหน้าที่ดินของโจทก์อยู่ แต่จำเลยได้เปิดทางไว้ให้เดินเข้าออกถึง 3 ทางไว้ให้แล้วโจทก์จะมาฟ้องขอให้เปิดทางอีกสายหนึ่งให้เพื่อประโยชน์แก่ผู้เช่าของตนไม่ได้ แม้ผู้เช่าของโจทก์จะได้เคยใช้มาก่อนก็ตามทางเดินที่ผู้ใช้ได้อาสัยหรือเช่ามาจากเจ้าของไม่ก่อให้เกิดภาระจำยอมขึ้นได้ผู้เช่าที่ดินจะมีอำนาจฟ้องขอให้เจ้าของที่ดินข้างเคียงเปิดทางเดินได้เพียงใด

ได้ความว่าที่ดินของพระคลังข้างที่อยู่ตอนนอกติดถนนหลวง ที่ดินของนางสุ่นอยู่ตอนใน ถ้าจะออกถนนต้องผ่านที่ของจำเลย(พระคลังข้างที่) จำเลยได้เว้นเนื้อที่ให้ใช้เป็นทางเดิมเข้าออกถึง ๓ ทาง นายยิ้มโจทก์เป็นผู้เช่าที่ดินนางสุ่น ก่อนเมื่อที่ดินของจำเลยว่างเปล่า นายยิ้มได้ขอเช่าที่แห่งนี้ว่าจะปลูกห้องแถว จำเลยก็ยอมให้เช่า แต่ก็หาได้ปลูกห้องแถวไม่ และได้โอนการเช่าให้ ง. แต่ ง. ได้แบ่งเนื้อที่ดินให้จำเลยส่วนหนึ่ง จำเลยจึงเอาที่ดินส่วนนี้ให้นายเจริญจำเลยเช่าต่อไป นายเจริญได้ปลูกห้องแถวลง ซึ่งที่ตอนนี้นายยิ้ม โจทก์ได้ใช้เป็นทางเดินเข้าออกไปยังเรือนของตนเช่าที่ดินนางสุ่นโจทก์ปลูกอยู่ก่อน โจทก์ทั้ง ๒ จึงฟ้องจำเลยขอให้เปิดที่ตอนนี้เป็นทางเดิน

ศาลฎีกาตัดสินว่า นางสุ่นโจทก์นั้นมีทางอื่นเดินเข้าออกอยู่แล้ว ไม่จำเป็นอะไรที่จะขอให้จำเลยรื้อถอนห้องแถวตรงนี้ไว้เป็นทางให้อีก ส่วนนายยิ้มโจทก์นั้นเป็นแต่ผู้เช่าไม่ใช่เจ้าของ แม้ที่ตรงนี้นายยิ้มจะเคยเดินผ่านเข้าออกมานานเท่าใดก็เป็นฐานอาศัยและเช่าจำเลย จึงพิพาษายืนตามศาลล่างทั้ง ๒ ให้ยกฟ้องโจทก์