คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1125/2524

เจ้าหนี้มิได้ขอรับชำระหนี้ในฐานะที่เป็นผู้ทรงเช็คแต่ขอรับชำระหนี้ในฐานะที่เป็นเจ้าหนี้เงินกู้โดยมีเช็คเป็นหลักฐาน เช็คมิใช่หลักฐานแห่งการกู้ยืม จะนำสืบว่าเป็นหลักฐานแห่งการกู้ยืมหาได้ไม่ จึงเป็นหนี้ที่จะฟ้องร้องให้บังคับคดีไม่ได้ ต้องห้ามมิให้ขอรับชำระหนี้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.2483 มาตรา 94(1) และเมื่อเจ้าหนี้มิได้ขอรับชำระหนี้ในฐานะผู้ทรงเช็คก็ไม่ชอบที่จะให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ในฐานะเป็นผู้ทรงเช็ค

คดีสืบเนื่องมาจากศาลได้มีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลยเด็ดขาด เจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ที่จำเลยขอกู้ยืมไปเป็นเงิน 47,500 บาท โดยจำเลยออกเช็คล่วงหน้าให้ไว้ แต่เมื่อเช็คถึงกำหนดธนาคารตามเช็คได้ปฏิเสธการจ่ายเงิน เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีความเห็นว่าเจ้าหนี้ขอรับชำระหนี้เงินกู้โดยมิได้มีหลักฐานเป็นหนังสือจึงเป็นหนี้ที่ไม่สามารถขอรับชำระหนี้ได้ เห็นควรให้ยกคำขอ

ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า แม้การกู้จะไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือแต่เจ้าหนี้ก็ออกเช็คให้เจ้าหนี้ไว้ เจ้าหนี้เป็นผู้ทรง มีสิทธิฟ้องร้องเรียกเงินตามเช็คได้ กรณีไม่ต้องด้วยมาตรา 94(1) อนุญาตให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ 15,000 บาทเท่าที่มีเช็คมาแสดง

เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า หนี้รายนี้เจ้าหนี้มิได้ขอรับชำระหนี้ในฐานะที่เป็นผู้ทรงเช็คแต่ขอรับชำระหนี้ในฐานะที่เป็นเจ้าหนี้เงินกู้โดยมีเช็คเป็นหลักฐาน เช็คมิใช่เป็นหลักฐานแห่งการกู้ยืม จะนำสืบว่าเป็นหลักฐานแห่งการกู้ยืมหาได้ไม่ จึงเป็นหนี้ที่จะฟ้องร้องให้บังคับคดีไม่ได้ ต้องห้ามมิให้ขอรับชำระหนี้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 94(1) และเมื่อเจ้าหนี้มิได้ขอรับชำระหนี้ในฐานะที่เป็นผู้ทรงเช็ค ก็ไม่ชอบที่ศาลล่างทั้งสองจะให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ในฐานะเป็นผู้ทรงเช็ค

พิพากษากลับ ให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้รายนี้เสีย