คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1158/2479

ปลัดอำเภอรับเงินจากราษฎรเพื่อขอให้เสียค่าธรรมเนียมใบเหยียบย่ำเกินกว่าที่จะต้องใช้จ่ายจริงหาใช่เป็นการให้สินน้ำใจเพื่อจะให้การให้สินน้ำใจเพื่อจะให้กระทำหรือละเว้นการอย่างใด ๆ ในหน้าที่อันจะเป็นผิดฐานรับสินบนตาม ม.138 ไม่แม้จะปรากฎเมื่อเวลารับใบเหยียบย่ำ จำเลยยังได้รับเงินอีก ก็หาทำให้กลายเป็นผิดตาม มาตรานี้ไม่

ได้ความว่าจำเลยรับราชการเป็นปลัดอำเภอ ได้มีราษฎรประมาณ ๘๐ รายมี ช.เป็นหัวหน้ามาพูดปรึกษาจำเลยจะขอจับของที่ดินทำเป็นที่นา จำเลยได้จัดการรังวัดทำแผนที่ให้แล้ว พวก ช.ได้นำเงินมาให้แก่จำเลย ๘๖ บาท ๖๓ สตางค์ เพื่อขอให้จำเลยจัดการเสียค่าธรรมเนียมขอใบเหยียบย่ำ แต่ทางการได้อนุญาตให้จับจองแลรับใบเหยียบย่ำได้เพียง ๓-๔ รายในการรับใบเหยียบย่ำนี้ ข.ได้ให้เงินแก่จำเลยอีก ๑๔ บาท ภายหลังปรากฎว่าทางอำเภอได้รับเงินจากจำเลยเป็นค่าธรรมเนียมรับใบเหยียบย่ำเพียง ๒๒ บาท ๕๒ สตางค์ ส่วนเงินที่เหลือก็ปรากฎว่ามิได้จ่ายเป็นค่าอะไรอีก

ศาลล่างทั้ง ๒ วินิจฉัยว่าการกระทำของจำเลยเป็นความผิดฐานรับสินบนตาม ม.๑๓๘ วรรค ๑

ศาลฎีกาเห็นว่า การที่ ช.นำเงินมาให้จำเลยก็เพื่อให้จัดการเสียค่าธรรมเนียมมิใช่ให้เป็นส่วนตัวจำเลย การให้นั้นหาใช่เพื่อเป็นสินน้ำใจในการที่จะให้จำเลยกระทำหรือละเว้นไม่กระทำการอย่างใด ๆ ในหน้าที่ไม่ จึงไม่เข้าลักษณของความผิดตาม ม.๑๓๘ ส่วนการกระทำของจำเลยที่ปรากฎในภายหลังนั้นหาทำให้กลายเป็นผิดตามมาตรานี้ไม่ จึงพิพากษากลับศาลล่าง ให้ยกฟ้องโจทก์