คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1174/2508

ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1646 นอกจากผู้ตายจะแสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินแล้ว ยังแสดงเจตนาในการต่าง ๆ อันจะให้เกิดเป็นผลบังคับได้ตามกฎหมายเมื่อตนตายก็ได้ คำว่าการต่าง ๆ ตามที่กฎหมายบัญญัตินั้น ก็สุดแต่ผู้ตายจะได้แสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายในการต่าง ๆ ไว้ หากชอบด้วยกฎหมายแล้ว แม้จะไม่เกี่ยวกับทรัพย์สิน ก็มีผลบังคับได้ตามพินัยกรรมเมื่อตนตายแล้ว และการต่าง ๆ นั้นมิใช่จะต้องมีกฎหมายระบุไว้ว่าเป็นการใดบ้าง

ผู้ตายได้แสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายเกี่ยวกับศพของผู้ตายโดยอุทิศศพของผู้ตายให้แก่กรมมหาวิทยาลัยแพทย์ศาสตร์ โดยทำถูกต้องตามแบบพินัยกรรมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1656 พินัยกรรมของผู้ตายนั้นย่อมสมบูรณ์

โจทก์ฟ้องขอให้บังคับให้จำเลยคืนศพบิดาโจทก์ให้แก่โจทก์

จำเลยต่อสู้ว่า โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง เพราะศพบิดาโจทก์ไม่ใช่ทรัพย์สินของโจทก์ และบิดาโจทก์ได้ทำพินัยกรรมอุทิศศพของตนเองให้แก่จำเลยแล้ว

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่าผู้ตายทำพินัยกรรมตั้งบุคคลใดโดยเฉพาะให้จัดการศพของผู้ตายได้ พิพากษายกฟ้องโจทก์

โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ผู้ตายได้แสดงเจตนาอุทิศศพของผู้ตายให้แก่จำเลย หาใช่เพียงแต่ให้ศพไปทำการผ่าตัดให้นักศึกษาหาความรู้เท่านั้นไม่

ที่โจทก์ฎีกาว่า ศพของผู้ตายไม่ใช่ทรัพย์สินเมื่อผู้ตายทำพินัยกรรมยกศพของผู้ตายให้แก่จำเลยจึงไม่เกิดผลตามกฎหมาย เพราะไม่มีตัวทรัพย์สินที่กำหนดเผื่อตาย เห็นว่า ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๔๖ นอกจากผู้ตายจะแสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินแล้ว ยังแสดงเจตนาในการต่าง ๆ อันจะให้เกิดเป็นผลบังคับได้ตามกฎหมายเมื่อตนตายก็ได้ คำว่า "การต่าง ๆ" ตามที่กฎหมายบัญญัตินั้นก็สุดแต่ผู้ตายจะได้แสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายในการต่าง ๆ ไว้ หากชอบด้วยกฎหมายแล้วแม้จะไม่เกี่ยวกับทรัพย์สิน ก็มีผลบังคับได้ตามพินัยกรรมเมื่อตนตายแล้ว และการต่าง ๆ นั้น มิใช่จะต้องมีกฎหมายระบุไว้ว่าเป็นการใดบ้าง ผู้ตายได้แสดงเจตนากำหนดการเผื่อตายเกี่ยวกับศพของผู้ตาย โดยอุทิศศพของผู้ตายให้แก่จำเลย และได้ทำถูกต้องตามแบบพินัยกรรมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๕๖ พินัยกรรมของผู้ตายจึงสมบูรณ์ หาเป็นโมฆะไม่

พิพากษายืน ยกฎีกาโจทก์