คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1191/2473

ผู้รับมฤดกทำสัญญากับทายาทอื่น ๆ ว่าจะไม่เกี่ยวข้องในกองมฤดกและให้ทายาทนั้นเสียดอกเบี้ยให้ตน และตนยอมรับจำนวนเงินอันแน่นอน กับให้ทายาทนั้นใช้หนี้กองมฤดกแทนตน ถือว่าตนสละสิทธิในกองมฤดก พ.ร.บ.ฎีกาอุทธรณ์ ม.8 คนในบังคับโปรตุเกศต้องฎีกาในข้อกฎหมายแปลสัญญาเปนปัญหากฎหมาย

เดิมจำเลยกับผู้ร้องเปนผู้รับมฤดกของเจ้าบุญวาทและมีกรรมการแบ่งมฤดก แต่กรรมการยังไม่ทันได้แบ่งทรัพย์ นายเทพซึ่งเวลานั้นเปนผู้ปกครองผู้ร้องได้ทำหนังสือสัญญากับจำเลยว่า ผู้ร้องจะขอส่วนมฤดกเพียง ๓๐๐๐๐ บาท แล้วจะไม่เกี่ยวข้องกับกองมฤดกต่อไป และจำเลยเปนผู้ใช้หนี้กองมฤดกแทนผู้ร้อง ถ้าจำเลยไม่จ่ายเงินตามกำหนด จำเลยยอมเสียดอกเบี้ยให้

จำเลยได้จ่ายเงินให้ผู้ร้องรับไปเองแล้ว ๓๐๐๐ บาท คงขาดอีก ๒๗๐๐๐ บาท ต่อมาเจ้าหนี้ส่วนตัวของจำเลยได้มายึดทรัพย์มฤดกรายนี้เพื่อใช้หนี้ ผู้ร้องจึงร้องขัดทรัพย์ว่า เมื่อขายทรัพย์เหล่านั้นแล้วต้องหักเงินให้ผู้ร้องก่อน ๒๗๐๐๐ บาท เพราะสัญญาที่ผู้ร้องทำไว้กับจำเลยเปนสัญญามีเงื่อนไขว่าถ้าได้รับเงินจำนวนที่กล่าวแล้ว จึงจะหมดสิทธิในกองมฤดก

ศาลฎีกาตัดสินยืนตามศาลอุทธรณ์และศาลคดีต่างประเทศว่า ตามสัญญาที่ผู้ร้องทำไว้นั้นมีกำหนดให้เสียดอกเบี้ย และผู้ร้องยอมไม่เกี่ยวข้องกับกองมฤดก แสดงให้เห็นว่าผู้ร้องสละสิทธิในกองมฤดก และยอมรับจำเลยเปนลูกหนี้ตนโดยส่วนตัวแล้ว และให้จำเลยใช้หนี้กองมฤดก ผู้ร้องย่อมหมดสิทธิที่จะร้องคัดค้านในกองมฤดกได้ ให้ยกคำร้อง