คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1240/2473

ผู้มีสิทธิรับมฤดกด้วยกันยินยอมให้ผู้รับมฤดกแต่คนเดียวเปนผู้รับมฤดกภายหลังผู้รับมฤดกทั้งหลายนั้นจะมาเรียกร้องเอาส่วนมฤดกอีกไม่ได้ประมวลแพ่ง ฯ ม.115,525 ผู้มีสิทธิรับมฤดกด้วยกันยินยอมให้ฝ่ายหนึ่งเปนผู้รับมฤดกเปนนิติกรรม

ได้ความว่าโจทก์เปนมารดา จ. และจำเลยเปนบุตร์ จ. จ.กับโจทก์มีชื่อในโฉนดเปนเจ้าของที่ดินด้วยกัน ต่อมา จ.ตาย โจทก์จำเลยก็ปกครองที่นี้มา และโจทก์ได้จัดการให้จำเลยเปนผู้รับมฤดกของ จ.แต่ผู้เดียว เจ้าพนักงานได้แก้ทะเบียนหลังโฉนดให้เสร็จแล้ว บัดนี้โจทก์ฟ้องขอเรียกที่ดินส่วนของ จ.เปนมฤดกแก่โจทก์ ๑ ใน ๓

ศาลเดิมตัดสินว่า โจทก์จะเรียกเอามฤดกของ จ.อีกไม่ได้ ให้ยกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์ตัดสินกลับให้โจทก์มีส่วนได้ในที่ดินอันเปนมฤดกของ จ.ตามฟ้อง

ศาลฎีกาเห็นว่า คดีได้ความชัดว่าโจทก์ได้จัดการให้จำเลยเปนผู้รับมฤดกของ จ.แต่ผู้เดียว ก็เท่ากับโจทก์สละสิทธิของตนให้จำเลยแล้ว และเปนนิติกรรมแล้วข้อที่โจทก์ปกครองที่รายนี้ก็โดยโจทก์มีกรรมสิทธิมาแต่เดิมกึ่งหนึ่ง และแม้จะฟังว่าโจทก์ปกครองที่ส่วนมฤดกด้วยก็ไม่เปนเหตุให้โจทก์เกิดสิทธิได้รับส่วนมฤดกขึ้นอีก จึงตัดสินยืนตามศาลเดิม