คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 13/2472

คำยอมความที่ทั้ง 2 ฝ่ายทำกันไว้ ฝ่ายใดไม่ปฎิบัติตามแล้วจะนำคดีมาฟ้องศาลขอให้พิจารณาอีกไม่ได้ต้องร้องขอให้ศาลบังคับตามยอมค่าทนายที่ไม่ได้แก้ฎีกา

โจทก์ทั้งราคาที่ดิน 200 บาท และค่าเสียหาย 150 บาท

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยรุกเข้าไปไถคราดปักดำต้นเข้าลงในที่นาของโจทก์ ขอให้ขับไล่แลใช้ค่าเสียหาย

ได้ความว่าที่รายนี้โจทก์จำเลยได้เคยทำยอมกันต่อกรมการอำเภอเมื่อวันที่ ๖ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๗๐ ตกลงกันว่าถ้านายบุญแก้วผู้ใหญ่บ้านทำการสอบสวนปรากฎว่าที่รายนี้อยู่ในเขตร์ใบเหยียบย่ำของจำเลยก็ให้เปนสิทธิแก่จำเลย ถ้าอยู่นอกเขตร์ใบเหยียบย่ำก็ให้เปนของโจทก์ แลในคดีนี้โจทก์ก็รับว่าที่นั้นอยู่ในใบเหยียบย่ำของจำเลยว

ศาลมณฑลนครศรีธรรมราชฟังว่าโจทก์ปกครองที่รายนี้เสมอมา ถึงแม้จำเลยจะมีใบเหยียบย่ำก็ดีแต่ได้ละทิ้งขาดปกครองแล้ว ให้ขับไล่จำเลย

ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า โจทก์จำเลยได้ทำยอมกันไว้ต่ออำเภอแล้ว โจทก์ก็หมดสิทธิจะฟ้องร้องจำเลยได้ ถ้าฝ่ายใดไม่ทำตามยอมก็เพียงแต่จะร้องขอให้ศาลบังคับตามยอมเท่านั้น จะรื้อคดีขึ้นมาฟ้องว่ากล่าวให้พิจารณาถึงข้อที่ได้ปกครองมาอีกไม่ได้ ( กฎหมายลักษณปกครองท้องที่ พ.ศ.๒๔๕๗ ม.๑๐๘ ข้อ ๕ ) ให้ยกฟ้องโจทก์เสีย

ฎีกาตัดสินยืนตามศาลอุทธรณ์ ทนายจำเลยไม่แก้ฎีกา ศาลฎีกาจึงไม่ให้ค่าทนาย