คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1301/2497

โจทย์ฟ้องเรียกค่านายหน้าขายที่ดินจากจำเลย โจทก์จะต้องสืบให้ได้ความ 2 ข้อ คือ 1. จำเลยตกลงให้โจทก์เป็นนายหน้า 2. การซื้อขายที่ดินรายนี้ได้ทำกันสำเร็จ เนื่องแต่ผลแห่งการที่โจทก์ชี้ช่องหรือจัดการเมื่อโจทก์สืบไม่ได้ก็ต้องแพ้จำเลย

เพียงแต่โจทก์ได้เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย เช่นจัดการเสนอหนังสือของจำเลยในตอนหลัง ภรรยาโจทก์นำจำเลยไปหาผู้ซื้อ และจำเลยเคยนำเงินไปให้ภรรยาโจทก์ แต่ภรรยาโจทก์ไม่รับ เหตุเหล่านี้ยังฟังไม่ได้ว่า ได้มีการตกลงให้เป็นนายหน้ากัน จะฟังได้ก็แต่เพียงเป็นการช่วยเหลืออนุเคราะห์กันโดยอัธยาศัยไมตรีเท่านั้น

โจทย์ฟ้องว่า จำเลยตกลงให้โจทก์เป็นนายหน้าขายที่ดินของจำเลยด้วยวาจาจะให้ค่านายหน้าร้อยละ ๕ จากราคา โจทก์ได้นำจำเลยไปติดต่อเจ้าหน้าที่การไฟฟ้าหลวงสามเสนที่สุดทางการได้ตกลงรับซื้อและจำเลยได้ตกลงขายให้จำเลยมีหน้าที่ต้องจ่ายค่านายหน้าให้โจทก์ ๑๕,๐๐๐ บาท จำเลยไม่จ่ายจึงขอให้ศาลบังคับให้จำเลย ใช้เงินจำนวนนี้พร้อมดอกเบี้ย

จำเลยปฏิเสธไม่ได้ตกลงให้ค่านายหน้าโจทก์การซื้อขายก็มิได้สำเร็จเพราะโจทก์แต่ประการใด

ศาลแพ่งพิพากษายกฟ้องโจทก์

โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยชำระค่านายหน้าแก่โจทก์หนึ่งหมื่นห้าพันบาทกับดอกเบี้ย

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเพียงว่าโจทก์จะชนะคดีนี้ได้ก็ต่อเมื่อนำสืบให้ได้ความ ๒ ข้อ คือ (๑) จำเลยได้ตกลงให้โจทก์เป็นนายหน้าขายที่ดินของจำเลย โดยจะให้ค่านายหน้าร้อยละ ๕ และ (๒) การซื้อขายที่ดินรายนี้ได้ทำกับสำเร็จเนื่องแต่+แห่งการที่โจทก์ชี้ช่องหรือจัดการข้อนำสืบของโจทก์ฟังไม่ได้ว่าจำเลยตกลงให้โจทก์เป็นนายหน้าขายที่ให้จำเลยส่วนให้โจทก์ได้เข้ามาเกี่ยวข้องอยู่ด้วย เช่นหนังสือที่จำเลยเสนอในตอนหลังนี้โจทก์เป็นผู้จัดการให้และทั้งภรรยาโจทก์ได้นำจำเลยไปหานายพร ศรีจามร ในที่สุดจำเลยเคยนำเงินไปให้ภรรยาโจทก์ แต่ภรรยาโจทก์ไม่รับ เหตุเหล่านี้จะให้ฟังว่าได้มีการตกลงให้เป็นนายหน้ายังหาได้ไม่จะฟังได้ก็แต่เพียงเป็นการช่วยเหลืออนุเคราะห์กันโดยอัธยาศัยไมตรีเท่านั้น อนึ่งการซื้อขายรายนี้สำเร็จลงเนื่องแต่การที่จำเลย ติดตต่อกับนายพรมาแต่แรก หาได้สำเร็จเพราะโจทก์ไม่

พิพากษากลับคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ให้ยกฟ้องโจทก์