คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1356/2511

ตามบทมาตราที่จำเลยอ้าง (มาตรา 27, 31, 77 ทวิ, 86ทวิ) มิได้บัญญัติห้ามฟ้อง ดังนั้น แม้โจทก์ยังไม่ได้ชำระภาษีอากรที่ถูกเรียกเก็บก็นำคดีมาฟ้องศาลได้

โจทก์อาศัยใบอนุญาตทำไม้ของผู้อื่นทำฟืนขาย แม้ในการทำฟืนนั้น โจทก์จะจ้างผู้อื่นให้ทำให้กับตนก็ดี โจทก์ก็ยังคงเป็นผู้ผลิตตามความหมายในมาตรา 77

เมื่อจำเลยเรียกเก็บอากรจากผู้มีหน้าที่ที่จะต้องชำระและผู้นั้นรับจะชำระให้. แต่ในที่สุดก็ไม่ชำระจำเลยย่อมเรียกเก็บอากรนั้นจากโจทก์ซึ่งเป็นผู้ถือเอาประโยชน์แห่งตราสารได้ตามมาตรา 115

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยที่ ๒ อ้างว่าโจทก์เป็นผู้ผลิตฟืนขายให้กรมรถไฟ และอ้างว่าโจทก์เป็นผู้ทรงตราสารสัญญาจ้าง นายเหลือบทำฟืนนั้นให้ซึ่งไม่ได้ปิดแสตมป์ จึงประเมินเก็บภาษีการค้าและอากรกับเงินเพิ่มอากรจากโจทก์ โจทก์ไม่ใช่ผู้ผลิตและนายเหลือบเป็นผู้มีหน้าที่เสียอากร โจทก์อุทธรณ์คัดค้านต่อจำเลยที่ ๓-๕ จำเลยเหล่านี้สั่งยกอุทธรณ์ของโจทก์ ขอให้ศาลเพิกถอนคำสั่ง

จำเลยให้การว่าโจทก์ยังไม่ได้เสียภาษีและอากรตามที่ถูกเรียกเก็บ จึงนำคดีมาฟ้องต่อศาลไม่ได้ โจทก์เป็นผู้ผลิตจึงจะต้องเสียภาษีการค้า สำหรับอากรนั้นจำเลยเรียกเก็บจากนายเหลือบไม่ได้โจทก์เป็นผู้ทรงตราสารจึงมีหน้าที่ต้องเสียแทน

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาให้ยกฟ้องในเรื่องขอให้เพิกถอนคำสั่งเรื่องภาษีการค้า แต่ให้เพิกถอนคำสั่งที่ให้โจทก์เสียอากรแทนนายเหลือบ

โจทก์จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ ให้เพิกถอนคำสั่งของจำเลยทั้งหมด

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า แม้โจทก์จะยังไม่ได้ชำระภาษีอากรบทกฎหมายที่จำเลยอ้าง (มาตรา ๒๗, ๓๑, ๗๗ ทวิ, ๘๖ ทวิ) ก็ไม่ได้ห้ามไม่ให้โจทก์นำคดีมาฟ้องต่อศาล

โจทก์อาศัยใบอนุญาตทำไม้ของวิศวกรกำกับการบำรุงทางเขตลำชีทำไม้ฟืน แล้วเอามาขายให้กรมรถไฟ ในการนี้แม้โจทก์จะไปจ้างนายเหลือบทำฟืนแทนตน โจทก์ก็ยังเป็นผู้ผลิตอยู่ตามมาตรา ๗๗ จึงจะต้องเสียภาษีการค้า

แม้ข้อเท็จจริงจะฟังได้ว่านายเหลือบมีที่อยู่เป็นหลักแหล่งแต่เมื่อจำเลยเรียกเก็บอากรจากนายเหลือบและนายเหลือบก็รับว่าจะชำระ แต่ในที่สุดก็ไม่ชำระ จำเลยย่อมเรียกเก็บอากรนั้นจากโจทก์ซึ่งเป็นผู้ถือเอาประโยชน์แห่งตราสารนั้นได้ตาม มาตรา ๑๑๕

พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์