คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1413/2534

การนับอายุความนั้น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 169ให้นับเริ่มแต่ขณะที่อาจบังคับสิทธิเรียกร้องได้เป็นต้นไป สัญญาเช่าระบุว่า ผู้เช่าจะต้องชำระค่าเช่าล่วงหน้าภายในวันที่ 5 ของทุกเดือน ดังนั้น หากผู้เช่าไม่ชำระค่าเช่าตามกำหนดเวลาดังกล่าว ถือว่าผู้เช่าตกเป็นฝ่ายผิดนัด ผู้ให้เช่าย่อมบังคับสิทธิเรียกร้องของตนได้ตั้งแต่วันที่ 6 ของเดือนที่ผิดนัดนั้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 166 โจทก์ต้องฟ้องเรียกให้จำเลยชำระค่าเช่าภายในกำหนดระยะเวลา 5 ปี เมื่อค่าเช่าที่โจทก์จะเรียกเก็บเป็นเดือนสุดท้ายคือวันที่ 5 สิงหาคม 2524 แต่โจทก์ฟ้องเรียกค่าเช่าในวันที่ 28 สิงหาคม 2529 คดีโจทก์สำหรับค่าเช่าขาดอายุความ เมื่อหนี้ค่าเช่าซึ่งเป็นหนี้ประธานขาดอายุความแล้ว หนี้ที่เป็นเบี้ยปรับของค่าเช่าซึ่งเป็นอุปกรณ์ย่อมขาดอายุความด้วยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 190.

โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยชำระค่าเช่าที่ค้างพร้อมด้วยเบี้ยปรับและค่าเสียหายพร้อมเบี้ยปรับ

จำเลยให้การต่อสู้คดี และต่อสู้ว่าสิทธิเรียกร้องค่าเช่าและค่าเสียหายขาดอายุความ

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงปรากฏตามคำฟ้องและทางนำสืบของโจทก์ว่า จำเลยทำสัญญาเช่าบ้านของโจทก์ ค่าเช่าเดือนละ 300 บาทชำระค่าเช่าล่วงหน้าภายในวันที่ 5 ของทุก ๆ เดือน หากชำระเกินเวลาต้องเสียเบี้ยปรับในอัตราร้อยละ 1 ต่อเดือน เมื่อครบกำหนดตามสัญญาแล้ว โจทก์ผ่อนผันให้จำเลยอยู่ต่อตั้งแต่เดือนตุลาคม 2524 จำเลยค้างชำระค่าเช่าในช่วงเวลานี้ โจทก์ฟ้องจำเลยเรียกค่าเช่าที่ค้างพร้อมเบี้ยปรับเมื่อวันที่ 28 สิงหาคม 2529

ปัญหามีว่า คดีโจทก์สำหรับค่าเช่าและเบี้ยปรับขาดอายุความหรือไม่ เห็นว่า การนับอายุความนั้น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 169 ให้นับเริ่มแต่ขณะที่อาจบังคับสิทธิเรียกร้องได้เป็นต้นไปและตามสัญญาเช่าระบุว่าผู้เช่าจะต้องชำระค่าเช่าล่วงหน้าภายในวันที่5 ของทุกเดือน ดังนั้นหากผู้เช่าไม่ชำระค่าเช่าตามกำหนดเวลาดังกล่าวก็ถือว่าผู้เช่าตกเป็นฝ่ายผิดนัด ผู้ให้เช่าย่อมบังคับสิทธิเรียกร้องของตนได้ทันที และในกรณีนี้โจทก์ย่อมบังคับสิทธิเรียกร้องของตนได้ตั้งแต่วันที่ 6สิงหาคม 2524 และตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 166โจทก์จะต้องฟ้องเรียกให้จำเลยชำระค่าเช่าภายในกำหนดระยะเวลา 5 ปีซึ่งค่าเช่าที่โจทก์จะเรียกเก็บเป็นเดือน สุดท้ายคือวันที่ 5 สิงหาคม 2524แต่โจทก์ฟ้องเรียกค่าเช่าในวันที่ 28 สิงหาคม 2529 คดีโจทก์สำหรับค่าเช่าจึงขาดอายุความ ส่วนเบี้ยปรับนั้นเป็นเรื่องที่จำเลยไม่ชำระหนี้ค่าเช่าซึ่งเป็นหนี้ประธาน เมื่อหนี้ค่าเช่าขาดอายุความ หนี้ที่เป็นเบี้ยปรับซึ่งเป็นอุปกรณ์ก็ขาดอายุความด้วย กรณีต้องด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 190

พิพากษายืน.