คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1475/2499

ในชั้นบังคับคดีตามสัญญายอมความข้อที่ว่า ยอมให้รื้อเอาฉางข้าวหลังเก่ารวมทั้งอุปกรณ์บางอย่างเท่าที่มีอยู่ไปเป็นสิทธิ นั้นหาใช่เป็นเรื่องที่จะมาตีความของคำว่า "เครื่องอุปกรณ์" ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไม่ ศาลจำต้องวินิจฉัยไปตามสัญญายอม จะฟังข้อเท็จจริงนอกเหนือไปจากสัญญายอมหาได้ไม่

คดีนี้โจทก์ฟ้องขอแบ่งมรดกแล้วคู่ความทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันศาลได้พิพากษาไปตามยอมแล้ว เกิดมามีปัญหาโต้เถียงกันในข้อสัญญาประนีประนอมว่าไม้ส่วนหนึ่งของฉางข้าวซึ่งเป็นของส่วนตัวของโจทก์นั้นจำเลยจะรื้อไปตามสัญญายอมได้หรือไม่ ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้โจทก์มอบไม้ให้จำเลยตามสัญญายอม

โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกาว่าไม้รายพิพาทไม่ใช่เครื่องอุปกรณ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 110 เพราะ เป็นทรัพย์ส่วนตัวของโจทก์ที่นำไปใช้ติดต่อชั่วคราวมิใช่ทรัพย์ของเจ้าของทรัพย์ที่เป็นประธาน

ศาลฎีกาเห็นว่าข้อกฎหมายที่โจทก์ยกขึ้นกล่าวอ้างนี้บังเกิดมาจากข้อเท็จจริงที่โจทก์ยกขึ้นต่อสู้และกล่าวกันใหม่ซึ่งในคดีชั้นเดิมหามีไม่ แต่กรณีในชั้นนี้เป็นเรื่องบังคับคดีตามสัญญายอมความ ไม่ใช่เรื่องจะตีความของคำว่า "เครื่องอุปกรณ์" ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ศาลจะต้องวินิจฉัยตามสัญญายอมความ จะฟังข้อเท็จจริงนอกเหนือไปจากสัญญายอมความที่ศาลได้พิพากษาไปแล้วนั้นไม่ได้