คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1499/2500

มีประกาศตั้งกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควร แต่มิได้วางระเบียบไว้ว่าให้ผู้ใดเป็นผู้แทนกรรมการเข้าประชุมได้ ดังนี้ ผู้แทนกรรมการเหล่านั้นจึงมิใช่เป็นกรรมการ และเมื่อเป็นเช่นนั้น การประชุมที่มีกรรมการแท้ๆ มาประชุมไม่ถึงครึ่งของจำนวนกรรมการทั้งหมดจึงไม่ครบองค์ประชุมตามกฎหมาย และมติของการประชุมครั้งนั้นจึงเสียไป ใช้บังคับไม่ได้ แม้ผู้แทนจะเป็นผู้มีอาวุโสที่จะทำการแทนในกิจการตามปกติได้ตาม พระราชบัญญัติ ระเบียบบริหารราชการแผ่นดินและระเบียบราชการก็ดี ก็มิใช่เป็นกรรมการเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัติป้องกันการค้ากำไรเกินควรอันเป็นกฎหมายพิเศษเฉพาะการ

ที่ประชุมกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควรลงมติเรื่องกำหนดราคาของเนื้อสุกร แต่มิได้มีการประชุมเรื่องให้ทำป้ายบอกราคาเนื้อสุกรด้วย ดังนี้ ประกาศคณะกรรมการฯที่ให้ผู้ขายเนื้อสุกรทำป้ายบอกราคา จึงเป็นการเกินไปจากมติดังกล่าว ซึ่งเป็นการมิชอบ (เทียบฎีกาที่ 634,635/2492)

ข้อเท็จจริงได้ความว่าข้าหลวงประจำจังหวัดเพชรบุรีได้มีคำสั่งตั้งคณะกรรมการป้องกันการค้ากำไรเกินควรขึ้นรวม 11 นายทั้งประธาน คณะกรรมการชุดนี้ประชุมเมื่อ 30 พฤษภาคม 2495 มีกรรมการที่ได้รับแต่งตั้งเข้าประชุมรวม 5 นาย และมีผู้แทนกรรมการเข้าประชุมด้วยอีก 3 นายที่ประชุมตกลงเรื่องการกำหนดราคาเนื้อสุกร แต่ไม่ได้ประชุมเรื่องการทำป้ายบอกราคา ครั้น 6 มิถุนายน 2495 มีประกาศคณะกรรมการนั้นกำหนดราคาสูงสุดของเนื้อสุกรและกำหนดให้ผู้ขายต้องทำป้ายแสดงราคาไว้

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยขายเนื้อสุกรโดยมิได้ทำป้ายแสดงราคาตามประกาศดังกล่าว

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยขายเนื้อสุกรโดยไม่มีป้ายแสดงราคาจริง แต่ประกาศของเจ้าพนักงานฉบับนั้นไม่ชอบด้วยกฎหมาย จำเลยไม่มีความผิด พิพากษายกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่าประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควรคณะนี้มิได้วางระเบียบไว้ด้วยว่าให้ผู้ใดเป็นผู้แทนกรรมการเข้าประชุมได้ดังนี้ ผู้แทนกรรมการที่เข้าประชุมแทนกรรมการจึงมิใช่เป็นกรรมการ และเมื่อเป็นเช่นนั้นการประชุมที่มีกรรมการแท้ ๆ มาประชุมไม่ถึงครึ่งจำนวนกรรมการทั้งหมดจึงไม่ครบองค์ประชุมตาม พระราชบัญญัติป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ. 2490 มาตรา 7 มติของการประชุมครั้งนั้นจึงเสียไปใช้บังคับไม่ได้ แม้ผู้แทนจะเป็นผู้มีอาวุโสที่จะทำการแทนในกิจการตามปกติได้ตาม พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดินและระเบียบของราชการก็ดี ก็มิใช่เป็นกรรมการเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัติการค้ากำไรเกินควรอันเป็นกฎหมายพิเศษเฉพาะการอนึ่ง มติของที่ประชุมครั้งนั้นหาได้มีการประชุมเรื่องให้ทำป้ายบอกราคาด้วยไม่ แต่ในประกาศคณะกรรมการฉบับนั้น ได้กำหนดให้ผู้ขายทำป้ายบอกราคาไว้ เป็นการเกินไปจากมติของที่ประชุมคณะกรรมการซึ่งเป็นการมิชอบ ศาลทั้งสองพิพากษาชอบแล้ว จึงพิพากษายืน