คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 181/2481

ภริยารู้แล้วว่าสามีจะถูกฟ้องเรื่องหนี้สิน จึงโอนสินบริคณห์ให้แก่บุตร์ของตนอันเกิดด้วยสามีเดิมไปดังนี้ ต้องถือว่าการโอนเป็นโมฆะใช้ไม่ได้ เพราะเป็นการยินยอมกระทำให้เจ้าหนี้เสียเปรียบ

โจทก์ยึดทรัพย์จำเลยซึ่งเป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษาผู้ร้องๆ ขัดทรัพย์ว่าเป็นของตน โจทก์แถลงว่าการโอนนั้นทำโดยสมยอมใช้ไม่ได้ดังนี้ ศาลมีอำนาจที่จะชี้ขาดปัญหานี้ได้โดยโจทก์มิต้องไปฟ้องขอให้เพิกถอนการโอนนั้นก่อน

จำเลยแพ้ความโจทก์ๆ จึงนำยึดช้าง ๑ เชือกเพื่อขายทอดตลาด ผู้ร้องยื่นคำร้องขัดทรัพย์ว่าช้างเป็นของตน

ทางพิจารณาได้ความว่าช้างรายพิพาทเป็นของภริยาจำเลยอันเป็นสินบริคนห์ระหว่างจำเลยกับภริยา และใช้ประกอบการอาชีพร่วมกันมา ภริยาจำเลยทราบหนี้สินรายนี้ดีแล้วจึงจัดการโอนช้างให้ผู้ร้องซึ่งเป็นบุตร์ของภริยาจำเลยอันเกิดแต่สามีเก่า

ศาลฎีกาเห็นฟ้องกับศาลล่างทั้ง ๒ การโอนช้างรายนี้เป็นการสมยอมทำให้เจ้าหนี้เสียเปรียบ การโอนใช้ไม่ได้ โจทก์มีสิทธิที่จะยึดช้างรายนี้ได้ ส่วนปัญหาที่ผู้ร้องคัดค้านมาว่า คดีชนิดนี้โจทก์จะต้องฟ้องขอให้เพิกถอนการโอนช้างรายนี้ระหว่างภริยาจำเลยกับผู้ร้องเสียก่อนนั้น เห็นว่าโจทก์ยึดช้างโดยอ้างว่าเป็นของจำเลย ผู้ร้องอ้างว่าเป็นผู้ร้อง ปัญหาจึงมีว่าช้างเป็นของจำเลยหรือของผู้ร้อง ตามม.๒๘๘ แห่งประมวลวิธีพิจารณาความแพ่ง ศาลอาจชี้ขาดในปัญหานี้ได้โดยมิต้องให้ไปฟ้องขอให้เพิกถอนก่อน จึงพิพากษาให้ยกคำร้องขัดทรัพย์ของผู้ร้องเสียตามศาลล่างทั้ง ๒