คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1921/2523

พินัยกรรมข้อ 1 ระบุว่า เจ้ามรดกยกอสังหาริมทรัพย์ สังหาริมทรัพย์ เงินสดทรัพย์อื่น ๆ รวมทั้งสิทธิทั้งหลาย ให้แก่ผู้มีชื่อถือหุ้นในบริษัท ส. ผู้ร้องไม่มีชื่อเป็นผู้ถือหุ้นในบริษัท ส. ถึงแม้จะเป็นทายาทโดยธรรมของเจ้ามรดก ก็ต้องถือว่า ถูกตัดมิให้รับมรดกโดยพินัยกรรมดังกล่าว และตามพินัยกรรมข้อ 4 ที่ให้นำเงินปันผลไปทำบุญทำทานและเกื้อกูลบุตร หลานที่ไม่มีชื่อถือหุ้นในบริษัท ส. ก็มิใช่เป็นเรื่องกำหนดให้บุตรหลานที่ไม่มีชื่อถือหุ้นมีสิทธิได้รับมรดกแต่ประการใด จึงถือไม่ได้ว่าผู้ร้องมีส่วนได้ส่วนเสียในกองมรดก ดังนั้น ผู้ร้องไม่มีสิทธิร้องขอให้ถอนผู้จัดการมรดก

ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายและเป็นผู้มีส่วนได้เสียในการรับมรดกของ ท. ผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดก ท. ผู้คัดค้านไม่เคยทำบัญชีทรัพย์มรดกและมีเจตนาไม่สุจริตทำสัญญาขายทรัพย์มรดกโดยปกปิดราคาขายที่แท้จริง ทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้ร้อง ขอให้มีคำสั่งถอนผู้คัดค้านจากการเป็นผู้จัดการมรดกและตั้งผู้ร้องเป็นแทน

ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านว่า ท. ทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินทั้งหมดให้แก่ผู้มีชื่อถือหุ้นในบริษัท ส. ผู้ร้องไม่ใช่ผู้ถือหุ้นในบริษัท ส. จึงไม่ใช่ผู้มีส่วนได้เสีย ผู้คัดค้านได้จัดการมรดกของ ท. โดยสุจริต ไม่ได้ทำให้กองมรดกเสียหาย ขอให้ยกคำร้อง

ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ถอนผู้คัดค้านออกจากการเป็นผู้จัดการมรดกของ พ. และตั้งผู้ร้องเป็นแทน

ผู้คัดค้านอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกคำร้องของผู้ร้อง

ผู้ร้องฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า พินัยกรรมข้อ ๑ ระบุว่า เจ้ามรดกยกอสังหาริมทรัพย์ สังหาริมทรัพย์ เงินสดทรัพย์อื่น ๆ รวมทั้งสิทธิทั้งหลาย ให้แก่ผู้มีชื่อถือหุ้นในบริษัท ส. ผู้ร้องไม่มีชื่อเป็นผู้ถือหุ้นในบริษัท ส. ถึงแม้จะเป็นทายาทโดยธรรมของเจ้ามรดก ก็ต้องถือว่า ถูกตัดมิให้รับมรดกโดยพินัยกรรมดังกล่าว ผู้ร้องไม่มีสิทธิรับมรดกรายนี้และตามพินัยกรรมข้อ ๔ ที่ให้นำเงินปันผลไปทำบุญทำทานและเกื้อกูลบุตร หลานที่ไม่มีชื่อถือหุ้นในบริษัท ส. ก็มิใช่เป็นเรื่องกำหนดให้บุตรหลานที่ไม่มีชื่อถือหุ้นมีสิทธิได้รับมรดกแต่ประการใด จึงถือไม่ได้ว่าผู้ร้องมีส่วนได้ส่วนเสียในกองมรดก ดังนั้น ผู้ร้องไม่มีสิทธิร้องขอให้ถอนผู้จัดการมรดก

พิพากษายืน