คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2217/2523

แม้สัญญาประกันที่ทำไว้ต่อศาลจะระบุไว้ว่านายประกันหรือจำเลยจะปฏิบัติตามนัดของศาลหากผิดสัญญาศาลมีอำนาจบังคับให้นายประกันใช้เบี้ยปรับเต็มตามจำนวนในสัญญาก็ตามแต่การที่จะถือว่านายประกันหรือจำเลยผิดสัญญานั้น จะต้องได้ความว่านายประกันหรือจำเลยจงใจที่จะไม่ปฏิบัติตามนัดหาใช่ว่าเมื่อจำเลยไม่มาศาลตามที่ศาลนัดไม่ว่าเพราะมีความจำเป็นอันมิอาจก้าวล่วงหรือมีอุปสรรคขัดข้องสักเท่าใดก็ต้องถือว่านายประกันผิดสัญญาไปทั้งนั้น

การเจ็บป่วยเป็นเหตุจำเป็นที่มิอาจก้าวล่วงได้ประการหนึ่งที่มีเหตุผลเพียงพอที่จำเลยจะขอเลื่อนคดีเพราะไม่สามารถมาศาลได้

ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าจำเลยหลีกเลี่ยงไม่มาศาลตามนัด ไม่อนุญาตให้เลื่อนคดี และถือว่านายประกันผิดสัญญา ให้ปรับนายประกันเต็มตามสัญญาศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าจำเลยมีเหตุจำเป็นที่มาศาลไม่ได้ จึงถือไม่ได้ว่านายประกันผิดสัญญาประกัน พิพากษากลับ พนักงานอัยการฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า "แม้ความในข้อ 2 และข้อ 4 แห่งสัญญาประกันซึ่งนายประกันได้ทำไว้ต่อศาลจะระบุไว้ว่านายประกันหรือจำเลยจะปฏิบัติตามนัดของศาล หากผิดสัญญาศาลมีอำนาจบังคับให้นายประกันใช้เบี้ยปรับเต็มตามจำนวนในสัญญาดังที่พนักงานอัยการฎีกามาก็ตาม แต่ที่จะถือว่านายประกันหรือจำเลยผิดสัญญาประกันดังกล่าวนั้นจะต้องได้ความว่านายประกันหรือจำเลยจงใจที่จะไม่ปฏิบัติตามนัด หาใช่ว่าเมื่อจำเลยไม่มาตรงตามที่ศาลนัดไม่ว่าเพราะมีความจำเป็นอันมิอาจก้าวล่วงหรือมีอุปสรรคขัดข้องสักเท่าใดก็ต้องถือว่านายประกันผิดสัญญาไปทั้งนั้นไม่ สำหรับคดีนี้ปรากฏว่าในวันนัด โจทก์ นายประกัน และทนายจำเลยมาศาลทนายจำเลยยื่นคำร้องขอเลื่อนคดี อ้างว่าจำเลยป่วยพร้อมยื่นใบรับรองแพทย์เป็นหลักฐาน โจทก์รับสำเนาคำร้องแล้วแถลงไม่ค้าน ข้อเท็จจริงที่แสดงว่าความจริงจำเลยไม่ได้ป่วยจำเลยไม่มาศาลตามนัดเพราะมีเจตนาหลีกเลี่ยงการนัดของศาลอันจะถือได้ว่าจำเลยมีเจตนาหลีกเลี่ยงไม่ปฏิบัติตามนัดของศาลไม่มีปรากฏเลย จึงควรต้องฟังตามที่ทนายจำเลยยื่นคำร้องและแสดงหลักฐานเข้ามา การเจ็บป่วยเป็นเหตุจำเป็นที่มิอาจก้าวล่วงเสียได้ประการหนึ่งที่มีเหตุผลเพียงพอที่จำเลยจะขอเลื่อนคดีเพราะไม่สามารถมาศาลได้ พฤติการณ์เช่นนี้จึงถือว่านายประกันผิดสัญญาประกัน อันจะต้องถูกปรับตามสัญญาไม่ได้"

พิพากษายืน