คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 244/2490

กรมการอำเภอตั้งกำนันตรวจโรงฆ่าสัตว์ และทำการจับกุมผู้ฆ่าสุกรโดยไม่ได้รับอนุญาต กำนันไปพบผู้หาบของมาสงสัยว่า จะทำการขายเนื้อสุกรโดยไม่ได้รับอนุญาต จะเข้าจับกุมผู้นั้นหนีเข้าบ้านกำนันตามเข้าไปเพื่อจะจับ จำเลยหยิบมีดมาเงื้อจะทำร้าย พอดีตำรวจจับจำเลยดังนี้ ไม่มีเหตุถือว่า เป็นการกระทำผิดซึ่งหน้า และคดีนี้กำนันไม่มีอำนาจเข้าไปจับในห้อง จึงเป็นการนอกหน้าที่ จำเลยทำการป้องกันได้ ไม่มีความผิด

ได้ความว่า นายเหี้ยมเป็นกำนัน คณะกรมการอำเภอแต่งตั้งให้เป็นเจ้าพนักงานตรวจสอบโรงฆ่าสัตว์ทำการจับกุมผู้กระทำผิดฆ่าสุกรโดยไม่ได้รับอนุญาต ในวันเกิดเหตุ นายเพียวหาบของมา นายเหี้ยมสงสัยว่านายเพียวจะทำการขายเนื้อสุกรโดยไม่ได้รับอนุญาต จึงติดตามจับกุมนายเพียวซึ่งหนีเข้าไปในบ้านห้องจำเลย จำเลยใช้มือค้ำคอ และหยิบมีดมาเงือดเงื้อจะทำร้ายนายเหี้ยมพอดีตำรวจมา จึงจับตัวจำเลย และนายเพียว และหาบของกลางนั้นมา ปรากฏว่าหาบนั้นมีเนื้อกระบือเค็ม ไม่ใช่เนื้อสุกร โจทก์จึงฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 119, 120

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ลงโทษจำเลยตาม มาตรา 120

จำเลยฎีกาขอให้ยกฟ้อง โจทก์ฎีกาขอให้ริบมีดของกลาง

ศาลฎีกาเห็นว่า นายเพียวไม่ได้กระทำความผิดซึ่งเรียกได้ว่าเป็นความผิดซึ่งหน้า เจ้าพนักงานจึงไม่มีอำนาจที่จะติดตามเข้าไปจับกุมนายเพียวในห้องจำเลย ซึ่งเป็นที่รโหฐานของจำเลยเมื่อกระทำไป จึงเป็นการนอกหน้าที่ จำเลยมีสิทธิที่จะป้องกันความชอบธรรมของตนได้ตามสมควร เท่าที่จำเลยกระทำไปยังไม่เป็นการเกินสมควรกว่าเหตุ จึงยังไม่มีผิด พิพากษากลับคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ให้บังคับคดีตามศาลชั้นต้น