โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. 2558 มาตรา 5, 36, 71, 114, 129, 147, 169 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33, 83, 91 และริบของกลาง
จำเลยทั้งสามให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยทั้งสามมีความผิดตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. 2558 มาตรา 36 วรรคหนึ่ง, 71 วรรคหนึ่ง (1), 129 วรรคหนึ่ง, 147 วรรคหนึ่ง ประกอบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83 การกระทำของจำเลยทั้งสามเป็นความผิดหลายกรรมต่างกัน ให้ลงโทษทุกกรรมเป็นกระทงความผิดไป ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91 ฐานร่วมกันทำการประมงพาณิชย์โดยไม่ได้รับใบอนุญาต ปรับคนละ 100,000 บาท และฐานร่วมกันใช้เครื่องมือทำการประมงที่ต้องห้ามทำการประมงในที่จับสัตว์น้ำตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด ปรับคนละ 10,000 บาท รวมปรับคนละ 110,000 บาท จำเลยทั้งสามให้การรับสารภาพ เป็นประโยชน์แก่การพิจารณา มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษให้คนละกึ่งหนึ่ง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงปรับคนละ 55,000 บาท โทษปรับให้รอการลงโทษไว้มีกำหนด 1 ปี ให้คุมความประพฤติของจำเลยทั้งสามมีกำหนด 1 ปี โดยให้ไปรายงานตัวต่อพนักงานคุมประพฤติรวม 3 ครั้ง กับให้กระทำกิจกรรมบริการสังคมหรือสาธารณประโยชน์ตามที่พนักงานคุมประพฤติเห็นสมควรเป็นเวลา 12 ชั่วโมง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56 ริบเครื่องมือประมงชนิดอวนลากคานถ่างถ่วงลูกหินของกลาง ส่วนเรือยนต์ประมงหางยาวพร้อมเครื่องยนต์ของกลางให้คืนแก่เจ้าของ
โจทก์อุทธรณ์ โดยอธิบดีอัยการ สำนักงานคดีศาลสูงภาค 8 ซึ่งอัยการสูงสุดได้มอบหมายรับรองให้อุทธรณ์ในปัญหาข้อเท็จจริง
ศาลอุทธรณ์ภาค 8 แผนกคดีสิ่งแวดล้อมพิพากษาแก้เป็นว่า ให้ริบเรือยนต์ประมงหางยาวพร้อมเครื่องยนต์ของกลาง นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
จำเลยที่ 1 ฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีสิ่งแวดล้อมวินิจฉัยว่า มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยที่ 1 ว่า ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 8 พิพากษาให้ริบเรือยนต์ประมงหางยาวพร้อมเครื่องยนต์ของกลางนั้นชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ เห็นว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องว่าจำเลยทั้งสามร่วมกันทำการประมงโดยใช้เรือยนต์ประมงหางยาว ชื่อเรือ ภ. ขนาด 2.16 ตันกรอส ความยาว 7.30 เมตร กว้าง 1.80 เมตร ลึก 0.70 เมตร พร้อมเครื่องยนต์เรือ ยี่ห้อคูโบต้า ขนาด 3 สูบ 12.18 กิโลวัตต์ ตัวถังเรือทำด้วยไม้สีแดง กาบสีฟ้า-ขาว 1 ลำ ประกอบเครื่องมือประมงชนิดอวนลากคานถ่างถ่วงลูกหินประกอบเรือกล มีถุงอวน 1 ปาก ขนาดความยาวคร่าวล่าง 2.20 เมตร ความยาว 3.30 เมตร และมีเหล็กถ่างปากอวนขณะทำการประมงพร้อมลูกหินถ่วง 2 ก้อน กับอุปกรณ์ 1 ชุด อันเป็นประมงพาณิชย์จับสัตว์น้ำอยู่บริเวณแนวเขตทะเลชายฝั่งโดยไม่ได้รับใบอนุญาต อันเป็นการทำการประมงโดยฝ่าฝืนกฎหมายอย่างร้ายแรง และร่วมกันใช้เครื่องมือประมงชนิดอวนลากคานถ่างถ่วงลูกหิน มีถุงอวน 1 ปาก ขนาดความยาวคร่าวล่าง 2.20 เมตร ความยาว 3.30 เมตร และมีเหล็กถ่างปากอวนขณะทำการประมงพร้อมลูกหินถ่วง 2 ก้อน กับอุปกรณ์ 1 ชุด อันเป็นเครื่องมือทำการประมงที่ห้ามใช้ทำการประมงมาประกอบเรือกลทำการประมงจับสัตว์น้ำประเภทหอยแครง บริเวณน่านน้ำภายในและบริเวณเขตทะเลชายฝั่ง อันเป็นการฝ่าฝืนต่อกฎหมาย จำเลยทั้งสามให้การรับสารภาพ ข้อเท็จจริงจึงฟังได้ว่า เรือยนต์ประมงหางยาวพร้อมเครื่องยนต์ของกลางเป็นทรัพย์ที่จำเลยทั้งสามร่วมกันใช้ในการกระทำความผิด ซึ่งตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. 2558 มาตรา 169 แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชกำหนดการประมง (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 มาตรา 54 บัญญัติว่า "เครื่องมือทำการประมง สัตว์น้ำ ผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ เรือประมง หรือสิ่งอื่นใดที่ใช้ในการกระทำความผิดหรือได้มาโดยการกระทำความผิด และความผิดนั้นเป็นการทำการประมงโดยฝ่าฝืนกฎหมายอย่างร้ายแรงตามมาตรา 114 ให้ริบเสียทั้งสิ้น เว้นแต่เป็นกรณีมีการวางประกันให้ริบเงินประกันแทน" มาตรา 114 บัญญัติว่า "การกระทำดังต่อไปนี้ให้ถือว่าเป็นการทำการประมงโดยฝ่าฝืนกฎหมายอย่างร้ายแรง (1)...(2) ทำการประมงโดยไม่มีใบอนุญาตทำการประมงหรือไม่มีใบอนุญาตใช้เครื่องมือทำการประมงตามมาตรา 31 มาตรา 32 มาตรา 36 หรือมาตรา 48..." มาตรา 36 บัญญัติว่า "ผู้ใดจะทำการประมงพาณิชย์ต้องได้รับใบอนุญาตทำการประมงพาณิชย์จากอธิบดี หรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมาย" และตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่อง กำหนดการใช้เรือประมงทุกขนาดประกอบเครื่องมือทำการประมงบางประเภทเป็นประมงพาณิชย์ พ.ศ. 2560 ซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจตามความในบทนิยามคำว่า "ประมงพาณิชย์" ในมาตรา 5 แห่งพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. 2558 กำหนดให้การทำการประมงโดยใช้อวนลากคานถ่างเป็นประมงพาณิชย์ ดังนั้น เมื่อจำเลยทั้งสามร่วมกันทำการประมงโดยใช้อวนลากคานถ่างซึ่งถือเป็นประมงพาณิชย์โดยไม่ได้รับใบอนุญาตอันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 36 จึงเป็นการทำการประมงโดยฝ่าฝืนกฎหมายอย่างร้ายแรงตามมาตรา 114 (2) เรือยนต์ประมงหางยาวพร้อมเครื่องยนต์ของกลางซึ่งจำเลยทั้งสามร่วมกันใช้ในการกระทำความผิดจึงต้องริบเสียทั้งสิ้นตามมาตรา 169 วรรคหนึ่ง ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 8 ให้ริบเรือยนต์ประมงหางยาวพร้อมเครื่องยนต์ของกลางนั้น ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาของจำเลยที่ 1 ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน