คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 271/2488

ใช้เรือไทยซึ่งมีคนต่างด้าวทั้งหมดประจำเรือทำการละเมิด พ.ร.บ.ว่าด้วยสิทธิ์การประมง ฯ ถ้าเจ้าของเรือไม่อยู่ในเรือขณะละเมิดเจ้าของเรือไม่มีความผิดไม่ต้องคำนึงว่าเจ้าของเรือเป็นผู้ใช้คนอื่นหรือไม่ ส่วนพวกใช้เรือทั้งหมดมีความผิด

ฟ้องระบุว่า เจ้าของเรือไม่อยู่ขณะทำการละเมิด และว่าจำเลยใช้เรือไทยที่มีคนต่างด้าวทั้งหมด จำเลยก็รับสารภาพ ดังนี้เป็นฟ้องที่รับฟังลงโทษจำเลยผู้ใช้เรือได้ โจทก์ไม่จำต้องระบุว่าไม่มีผู้ควบคุมเรือ

โจทก์ฟ้องว่า นายเก๊ยจำเลยเช่าเรือจากนายกิมไว้แล้วใช้จำเลยอื่นซึ่งเป็นคนต่างด้าวซึ่งอาศัยในประเทศไทยมาไม่น้อยกว่า ๕ ปีโดยจำเลยที่ ๒ ถึง ที่ ๕ ใช้เรือซึ่งมีคนต่างด้าวทั้งหมดเป็นคนประจำเรือรวมกันเกินร้อยละ ๒๕ ส่วนนายเก๊ยจำเลยมิได้อยู่ในเรือขณะมีการละเมิด ขอให้ลงโทษ

จำเลยให้การรับว่าได้กระทำผิด นายเก๊ยว่าไม่ได้อยู่ในเรือขณะทำการละเมิด

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษนายเก๊ยจำเลยผู้เดียว ส่วนจำเลยอื่นไม่มีผิดเพราะได้ตัวเจ้าของมาลงโทษแล้ว

โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทก์ไม่บรรยายฟ้องว่าจำเลยที่ ๒ ถึงที่ ๕ จะต้องรับโทษตาม ม.๑๑ เพราะเหตุใดเช่นไม่ได้เจ้าของเรือหรือผู้ควบคุมเป็นต้น จึงลงโทษจำเลยที่ ๒ ถึงที่ ๕ ไม่ได้ ส่วนจำเลยที่ ๑ ก็ไม่มีผิดเพราะเจ้าของเรือจะมีผิดต่อเมื่ออยู่ในเรือขณะมีการละเมิด จึงพิพากษาปล่อยจำเลยทุกคน

โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยที่ ๒ ถึงที่ ๕

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ฟ้องโจทก์ปรากฎชัดว่าจำเลยที่ ๑ เจ้าของเรือไม่อยู่ในเรือขณะจำเลยที่ ๒ ถึงที่ ๕ ทำการละเมิดและโจทก์กล่าวอ้างว่าจำเลยที่ ๒ ถึง ๕ ใช้เรือไทยซึ่งมีคนต่างด้าวทั้งหมด โจทก์ไม่จำต้องระบุว่าไม่มีผู้ควบคุมเรือ และจำเลยไม่มีข้อต่อสู้ นอกจากว่าปรากฎตัวเจ้าของเรือ

ศาลฎีกาเห็นว่าเจ้าของเรือไม่อยู่ขณะมีการละเมิดกฎหมาย เจ้าของเรือจึงไม่มีผิด จำเลยที่ ๒ ถึง ๕ ผู้ใช้เรือโดยละเมิดจีงมีความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยสิทธิ์การประมง ฯลฯ ๒๔๘๒ ม.๑๑