คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2782/2522

ความผิดฐานทำและใช้เอกสารปลอม มิใช่ความผิดอันยอมความได้พนักงานสอบสวนมีอำนาจสอบสวน โดยมิต้องมีการร้องทุกข์ส่วนความผิดฐานยักยอกเป็นความผิดอันยอมความได้ ต้องห้ามมิให้ทำการสอบสวน เว้นแต่จะมีการร้องทุกข์

เงินค่าสมัครสมาชิกสวัสดิการสงเคราะห์ซึ่งผู้สมัครชำระให้บริษัทประกันชีวิตพร้อมใบสมัคร โดยจำเลยเป็นตัวแทนของบริษัทประกันชีวิตมีหน้าที่หาสมาชิกและรับเงินค่าสมัครส่งให้บริษัทเป็นผู้รับไว้นั้น การรับเงินดังกล่าวของจำเลยจึงเป็นการรับไว้แทนบริษัท มิใช่รับไว้ในฐานะเป็นตัวแทนของผู้สมัครเพื่อนำไปมอบให้บริษัทไม่ บริษัทจึงเป็นผู้เสียหายในความผิดฐานยักยอก และมีอำนาจร้องทุกข์ได้

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเป็นตัวแทนของบริษัทกรุงสยามประกันชีวิต จำกัด จำเลยได้รับเงินจากพระครูคุณสัมปันมุนีในการสมัครสมาชิกสวัสดิการสงเคราะห์ไว้แทนบริษัทดังกล่าว จำนวน 1,240 บาท ต่อมาจำเลยได้เบียดบังยักยอกเงินจำนวนนั้นโดยทุจริต ทั้งได้ทำและใช้เอกสารปลอมด้วย ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 264, 265, 268, 352, 354, 91

จำเลยให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 264, 265, 268 ให้ลงโทษตามมาตรา 265,268 อันเป็นบทหนัก จำคุก 2 ปี และผิดตามมาตรา 352, 354 ให้ลงโทษตามมาตรา 354 อันเป็นบทหนัก จำคุก 2 ปี รวมจำคุก 4 ปี

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกาปัญหาข้อกฎหมายว่า การสอบสวนความผิดฐานทำและใช้เอกสารปลอม ได้กระทำไปโดยไม่มีการร้องทุกข์ ส่วนการสอบสวนความผิดฐานยักยอกนั้นแม้จะมีการร้องทุกข์ แต่ก็กระทำไปโดยไม่ชอบ

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ความผิดฐานทำและใช้เอกสารปลอมนั้นมิใช่ความผิดอันยอมความได้ พนักงานสอบสวนมีอำนาจสอบสวนได้โดยมิต้องมีการร้องทุกข์ ส่วนความผิดฐานยักยอกนั้นเป็นความผิดอันยอมความได้ ต้องห้ามมิให้ทำการสอบสวนเว้นแต่จะมีการร้องทุกข์ก่อน ได้ความว่าเงินที่จำเลยยักยอกไปเป็นเงินค่าสมัครสมาชิกสวัสดิการสงเคราะห์ ซึ่งพระครูคุณสัมปันมุนีชำระให้บริษัทพร้อมด้วยใบสมัคร โดยจำเลยซึ่งเป็นตัวแทนของบริษัทมีหน้าที่หาสมาชิกและรับเงินค่าสมัครส่งไปให้บริษัทเป็นผู้รับไว้ การที่จำเลยรับเงินดังกล่าวไว้จึงเป็นการรับไว้แทนบริษัท หาได้รับไว้ในฐานะเป็นตัวแทนของพระครูคุณสัมปันมุนีเพื่อไปมอบให้บริษัทไม่ บริษัทจึงเป็นผู้เสียหายในความผิดฐานยักยอก มีอำนาจร้องทุกข์การร้องทุกข์เรื่องนี้จึงเป็นการชอบแล้ว

พิพากษายืน