คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 281/2478

ค่าธรรมเนียม+เรื่องขัดคำสั่งเจ้าพนักงานไม่ยอมออกจากที่รัฐบาลหวงห้าม โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษฐานขัดคำสั่ง กับขอให้ขับ+จำเลยด้วย แต่โจทก์มิได้เสียค่าธรรมเนียมในทางแพ่งขึ้นมาดังนี้ ศาลไม่บังคับให้ขับไล่จำเลย

จำเลยเข้าไปปลูกเรือนอาศัยอยู่ในที่รัฐบาลหวงห้ามไว้เพื่อสาธารณประโยชน์เจ้าพนักงานให้จำเลยออก จำเลยก็ขัดขืนไม่ยอมออก โจทก์จึงฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยฐานขัดคำสั่งเจ้าพนักงาน กับขอให้ขับไล่จำเลยออจากที่รายพิพาทนี้

ศาลเดิมพิพากษาว่าจำเลยมีผิดตาม มาตรา ๓๓๔ ข้อ ๒ ให้ปรับจำเลย ๓๐ บาท แต่ข้อที่โจทก์ขอให้จำเลยออกจากที่พิพาทนั้นโจทก์มิได้เสียค่าธรรมเนียมขึ้นมา ไม่มีทางที่ศาลจะพิจารณาบังคับให้ได้ จึงไม่บังคับให้

ศาลฎีกาเห็นว่า คดีนี้เป็นความอาญาศาลล่างได้พิพากษาลงโทษจำเลยไปตามโจทก์ขอแล้ว ส่วนข้อที่โจทก์ขอให้บังคับจำเลยออกจากที่นั้น เห็นว่า การฟ้องขอให้ศาลบังคับจำเลยออกจากที่ดินนั้นตามลักษณคดีก็เป็นเรื่องฟ้องขอให้ขับไล่นั่นเอง ซึ่งเป็นคดีแพ่งโดยตรง ที่โดยปกติโจทก์จะต้องเสียค่าธรรมเนียมตาม พ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ศาลจึงจะพิจารณาพิพากษาให้ได้ แต่คดีนี้โจทก์หาได้เสียค่าธรรมเนียมไม่ จึงพิพากษายืนตามศาลล่าง