คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 290/2498

จำเลยประกอบการเลื่อยไม้อันเป็นการค้าประเภทต้องควบคุมตามประกาศใช้เทศบัญญัติฯโดยไม่ได้รับอนุญาตดังนี้ โจทก์จะฟ้องทางแพ่งขอให้ศาลสั่งห้าม โดยอาศัยอำนาจตามความในพระราชบัญญัติสาธารณะสุข พ.ศ.2484 มาตรา 68 โดยไม่ปรากฏว่าจำเลยทำผิดรับโทษทางอาญาตามมาตรานี้อย่างใดดังนี้เท่ากับขอให้สั่งห้ามไปก่อนโดยลำพัง(โดยไม่ปรากฏความผิด) เช่นนี้เป็นคำขอที่ไม่ชอบ

จำเลยประกอบการค้าเลื่อยไม้เพื่อการค้าที่ถนนดำรงรักษ์ อำเภอป้อมปราบ จังหวัดพระนคร การเลื่อยไม้นี้อยู่ในข่ายควบคุมตามประกาศใช้เทศบัญญัติเรื่องควบคุมการค้าซึ่งเป็นที่รังเกียจหรืออาจเป็นอันตรายแก่สุขภาพ พ.ศ. 2494 โจทก์ห้ามก็ไม่ฟัง จึงขอให้ศาลสั่งห้าม

ศาลแขวงพระนครเหนือพิพากษาห้ามมิให้จำเลยประกอบการเลื่อยไม้ตามคำขอของโจทก์ และศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์อาศัยอำนาจตาม พระราชบัญญัติสาธารณสุขพ.ศ. 2484 มาตรา 69 มาฟ้องขอให้ศาลห้าม ความในมาตรานี้มีบัญญัติว่า" และให้ศาลมีอำนาจสั่งห้ามผู้กระทำผิดมิให้ประกอบการค้านั้นต่อไป" นั้นจะต้องปรากฏว่าจำเลยทำผิดรับโทษทางอาญาแล้วเป็นมูลฐานเสียก่อน จึงจะมีการตามหลังได้ จะริเริ่มสั่งห้ามไปก่อนโดยลำพังเช่นโจทก์ขอนั้นหาชอบไม่

พิพากษายืน แต่ไม่ตัดอำนาจโจทก์ที่จะดำเนินการในเรื่องขอห้ามเสียใหม่ให้ถูกต้องตามกฎหมาย