คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 308/2491

ทำสัญญาปราณีประนอมกันว่าจะโอนที่ดินบ้านเรือนให้เขา ครั้นเขาฟ้องขอให้บังคับตามสัญญาปราณีประนอมนั้น กลับต่อสู้ว่า สัญญาปราณีประนอมนั้นมีเงื่อนไข และจะขอสืบพยานว่าสัญญานั้นมีเงื่อนไข ซึ่งตัวสัญญาปราณีประนอมยอมความนั้น หามีปรากฏว่ามีเงื่อนไขไว้ไม่ ดังนี้เป็นการนำสืบแก้ไขเพิ่มเติมข้อความในเอกสารต้องห้ามไม่ให้สืบตาม ป.ม.วิ.แพ่ง ม.94

โจทก์ฟ้องขอแบ่งมฤดกผู้ตายตามสัญญาปราณีประนอมยอมความที่โจทก์ จำเลยทำไว้ต่อกัน

จำเลยรับว่า ได้ทำสัญญาปราณีประนอมยอมความกันไว้จริง แต่มีเงื่อนไข จำเลยจึงขอสืบเงื่อนไข ซึ่งมีความว่า โจทก์จะนำนาฬิกาข้อมือกับแหวนทองคำซึ่งถูกทายาทลักไปมาคืนให้จำเลย แล้วจำเลยจึงจะโอนที่ดินบ้านเรือนให้โจทก์ แต่โจทก์ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไข โจทก์จะฟ้องตามสัญญาปราณีประนอมไม่ได้

ศาลชั้นต้นไม่ยอมให้จำเลยสืบพะยานบุคคลเพิ่มเติมสัญญาปราณีประนอมยอมความ แล้วพิพากษาให้จำเลยส่งมอบทรัพย์รายพิพาทให้โจทก์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อความที่จำเลยขอนำสืบหามีในหนังสือสัญญาปราณีประนอมยอมความที่จำเลยรับขึ้นมานั้นไม่ จำเลยจะขอสืบแก้ไขเพิ่มเติมข้อความในเอกสารไม่ได้ ส่วนที่จำเลยขอแก้คำให้การ ก็ได้ร้องขึ้นมาเมื่อชี้สองสถานแล้ว ข้อแก้ไม่ได้ จึงพิพากษายืน