คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 311/2478

ให้ยืมเงินไปก่อนวันใช้ พ.ร.บ.ห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา แต่ยังคงเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราหลังวันใช้ พ.ร.บ.ไม่เป็นความผิด การใช้กฎหมาย กฎหมายอันเป็นลักษณอาญาไม่มีผลย้อนหลังบังคับถึงสิ่งซึ่งเกิดขึ้นก่อนใช้กฎหมาย

จำเลยให้โจทก์กู้ยืมเงินไปก่อนวันใช้พระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา ฯ โดยตกลงคิดดอกเบี้ยกันเกินกว่าอัตราที่กฎหมายกำหนดไว้ ต่อมาหลังวันใช้พระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราแล้ว โจทก์ยังส่งดอกเบี้ยเกินกว่าอัตราในกฎหมายให้จำเลย ซึ่งจำเลยก็รับไว้

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การที่จะเป็นผิดตาม พ.ร.บ.ห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราต้องประกอบ ๒ ประการ คือ ๑.ให้ยืมเงิน ๒.คิดดอกเบี้ยเกินอัตราในกฎหมาย แต่ในคดีนี้ให้ยืมไปก่อนใช้พระราชบัญญัติ ฯ ๆย่อมไม่มีผลย้อนหลังบังคับถึงวันให้ยืม คดีนี้จึงมีการเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราแต่อย่างเดียว ไม่ครบองค์ดังกล่าวแล้ว ไม่มีบทกฎหมายบัญญัติให้ลงโทษ จึงพิพากษายืนตามศาลล่างว่าจำเลยไม่มีความผิด