คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 315/2491

จำเลยนำสายพานมามอบไว้กับโจทก์เพื่อขายแต่ยังขายไม่ได้จำเลยจึงขอให้โจทก์จ่ายเงินค่าสายพานให้จำเลยไปก่อนถ้ามีผู้ซื้อสายพานได้ตามที่นัดไว้ จำเลยก็ไม่ต้องชำระเงินคืน ถ้าผู้ซื้อไม่มาซื้อ จำเลยจะต้องชำระเงินคืน ข้อตกลงเช่นนี้เป็นสัญญายืมใช้สิ้นเปลืองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 650 ถ้าไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือแล้วจะฟ้องร้องบังคับคดีไม่ได้

คดีได้ความว่า จำเลยนำสายพานมอบไว้กับโจทก์เพื่อขาย โดยโจทก์เป็นนายหน้า แต่ยังขายไม่ได้ จำเลยจึงขอให้โจทก์จ่ายเงินค่าสายพานนี้ให้ก่อน 20,732 บาท เพื่อจำเลยจะได้ไปซื้อยางรถยนต์ถ้าผู้ซื้อสายพานได้มาซื้อตามที่นัดไว้ จำเลยก็ไม่ต้องชำระเงินคืนให้แก่โจทก์ แต่ถ้าผู้ซื้อไม่มาซื้อสายพานจำเลยต้องชำระเงินคืนต่อมาขายสายพานไม่ได้ จำเลยไม่นำเงินมาชำระโจทก์จึงฟ้องขอให้จำเลยชำระ

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกันให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อตกลงดังกล่าวแล้ว เป็นสัญญายืมใช้สิ้นเปลืองระหว่างโจทก์จำเลยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 650 คือโจทก์โอนกรรมสิทธิ์ในเงินนั้นอันเป็นทรัพย์สินชนิดใช้ไปสิ้นไป และปริมาณมีกำหนด 20,732 บาทให้แก่จำเลย จำเลยตกลงว่าจะคืนเงินจำนวนเดียวกันให้แก่โจทก์ ส่วนที่ว่าถ้าโจทก์ขายสายพานได้ก็ไม่ต้องชำระเงินคืนนั้น เป็นเพียงแต่วิธีชำระคืนทางหนึ่งเท่านั้น เมื่อการให้ยืมเงินนี้ ไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือ โจทก์ก็ฟ้องร้องขอให้บังคับคดีไม่ได้ จึงพิพากษายืน