คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 324/2523

จำเลยเป็นข้าราชการมีตำแหน่งเป็นสมุห์บัญชี ตามประมวลรัษฎากร มาตรา 2 คำว่า "อำเภอ" หมายความว่านายอำเภอหรือสมุห์บัญชีอำเภอและหมายความรวมถึงผู้ทำการแทนจำเลยมีอำนาจหน้าที่ตามประมวลรัษฎากร อธิบดีกรมสรรพากรมีคำสั่งให้สมุห์บัญชีอำเภอมีอำนาจทำการตรวจสอบภาษีอากรโดยให้รายงานขออนุมัติสรรพากรจังหวัดก่อนทำการตรวจสอบฉะนั้นจำเลยจึงมีอำนาจในการตรวจสอบภาษีอากรโดยอาศัยคำสั่งอธิบดีกรมสรรพากรประกอบกับประมวลรัษฎากร การรายงานขออนุมัติเป็นเพียงระเบียบปฏิบัติภายใน การที่จำเลยไม่รายงานขออนุมัติหาใช่ว่าจำเลยจะไม่มีอำนาจตรวจสอบภาษีอากรไม่ การที่จำเลยไปเรียกตรวจสอบบัญชีภาษีเงินได้และภาษีการค้าจากผู้เสียหาย เมื่อผู้เสียหายมิได้จัดทำบัญชีไว้ จำเลยก็ขู่เข็ญข่มขืนใจเรียกเอาเงินจากผู้เสียหาย ดังนี้ถือได้ว่าจำเลยเป็นเจ้าพนักงานใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยรับราชการในตำแหน่งสมุห์บัญชี มีอำนาจหน้าที่ในการตรวจสอบประเมินและจัดเก็บภาษีอากร จำเลยใช้อำนาจในตำแหน่งหน้าที่โดยมิชอบ ขู่เข็ญเรียกตรวจสอบบัญชีจากผู้มีชื่อ แต่เนื่องจากคนเหล่านั้นไม่ได้จัดทำบัญชีไว้ จำเลยจึงขู่เข็ญข่มขืนใจเรียกเอาเงินเป็นของตนเองโดยทุจริตต่างกรรมต่างวาระหลายครั้ง ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 91, 148, 149, 156, 157

จำเลยให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 91, 149, 157 ลงโทษตามมาตรา 149 ซึ่งเป็นบทหนัก จำคุกกรรมละ5 ปี รวม 7 กรรม จำคุก 35 ปี

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148 ส่วนโทษให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ในปัญหาว่าจำเลยมีอำนาจตามกฎหมายในการตรวจสอบภาษีอากรหรือไม่ เห็นว่าจำเลยเป็นข้าราชการมีตำแหน่งเป็นสมุห์บัญชีตามประมวลรัษฎากร มาตรา 2 คำว่า "อำเภอ" หมายความว่านายอำเภอหรือสมุห์บัญชี อำเภอ และหมายความรวมถึงผู้ทำการแทนจำเลยมีอำนาจหน้าที่ตามประมวลรัษฎากรอธิบดีกรมสรรพากรมีคำสั่งที่ กค.0805/3962 ลงวันที่ 28 มีนาคม 2517 ตามเอกสาร ป.จ.9ให้สมุห์บัญชีอำเภอมีอำนาจทำการตรวจสอบภาษีอากร โดยให้รายงานขออนุมัติสรรพากรจังหวัดก่อนทำการตรวจสอบ ศาลฎีกาเห็นว่าจำเลยมีอำนาจในการตรวจสอบภาษีอากรโดยอาศัยคำสั่งอธิบดีกรมสรรพากรประกอบกับประมวลรัษฎากร การรายงานขออนุมัติเป็นเพียงระเบียบปฏิบัติภายใน การที่จำเลยไม่รายงานขออนุมัติหาใช่ว่าจำเลยจะไม่มีอำนาจตรวจสอบภาษีอากรไม่ เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ 1663/2513 ระหว่างพนักงานอัยการ กรมอัยการ โจทก์ นายสุระ ปัญจนันท์ จำเลย

พิพากษายืน