คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3306/2522

หนองน้ำสาธารณะประชาชนใช้ร่วมกันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินเป็นที่ดินของรัฐตาม ประมวลกฎหมายที่ดิน การเข้ายึดถือครอบครองทำประโยชน์โดยไม่มีสิทธิหรือไม่ได้รับอนุญาต มีความผิดตาม ประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 9,108 ทวิ ไม่ว่าขึ้นทะเบียนเป็นที่สาธารณะหรือไม่

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ จำเลยที่ 3 มีความผิดตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 9, 108 ทวิ ป.ว 96 29 กุมภาพันธ์2515 ข้อ 11 ปรับ 1,000 บาท ให้จำเลยกับบริวารออกจากที่พิพาท จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า "ปรากฏว่าโจทก์จำเลยนำสืบรับกันฟังได้ว่า หนองสะแกเป็นหนองน้ำสาธารณะมานานหลายสิบปีแล้ว คงมีปัญหาที่ต่างนำสืบโต้เถียงกันว่าได้มีการขึ้นทะเบียนหนองสะแกเป็นที่สาธารณะไว้หรือไม่ ซึ่งศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อข้อเท็จจริงในคดีนี้ฟังได้แล้วว่า หนองสะแกเป็นหนองน้ำสาธารณะ และเป็นทรัพย์สินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน อันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1304(2)ซึ่งจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของบุคคลหนึ่งบุคคลใดมิได้ จึงต้องถือเป็นที่ดินของรัฐตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 2 และผู้ที่มิได้มีสิทธิครอบครองหรือไม่ได้รับอนุญาตจากพนักงานเจ้าหน้าที่ หากเข้าไปยึดถือครอบครองทำประโยชน์ในที่ดินดังกล่าว ย่อมจะมีความผิดตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 9, 108 ทวิ การจะขึ้นทะเบียนหนองสะแกเป็นที่สาธารณะไว้หรือไม่ จึงไม่ใช่ข้อสำคัญและไม่จำเป็นต้องวินิจฉัย"

พิพากษากลับให้ข้อเท็จจริง ให้ยกฟ้อง