คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3400/2528

เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้ได้ชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้เดิมของลูกหนี้ไป แม้จะไม่ได้ความว่าลูกหนี้ได้ให้ความเห็นชอบแต่จำนวนเงินที่ชำระ เป็นหนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องชำระให้แก่เจ้าหนี้เดิมการชำระหนี้ ของเจ้าหนี้ย่อมสมประโยชน์และตามความประสงค์อันแท้จริงของลูกหนี้ ลูกหนี้ จึงมีหน้าที่ชดใช้คืนแก่เจ้าหนี้และการชำระหนี้ดังกล่าวไม่ต้องด้วย ข้อห้ามตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช 2483 มาตรา 94(2) เพราะมิใช่ลูกหนี้ก่อหนี้โดยตรงกับเจ้าหนี้ หากแต่ลูกหนี้มีหนี้ที่จะต้อง ชำระให้แก่บุคคลภายนอกแล้วเจ้าหนี้ชำระหนี้นั้นแทนไปเจ้าหนี้ จึงมีสิทธิที่จะขอรับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ได้

คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลย (ลูกหนี้) เด็ดขาดเจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ ประเภทชำระหนี้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด แทนลูกหนี้ไม่มีเจ้าหนี้รายใดโต้แย้ง เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ทำความเห็นส่งสำนวนต่อศาลให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้เสียทั้งสิ้น ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกคำขอรับชำระหนี้ตามความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์

เจ้าหนี้อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ตามคำขอรับชำระหนี้

เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฎีกา

ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า เจ้าหนี้ได้ชำระหนี้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัดเจ้าหนี้เดิมของลูกหนี้แทนลูกหนี้ไปตามจำนวนที่เจ้าหนี้ขอรับชำระหนี้ แล้ววินิจฉัยข้อกฎหมายว่า ที่เจ้าหนี้ชำระหนี้ให้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด ไป แม้จะไม่ได้ความว่าลูกหนี้ได้ให้ความเห็นชอบ แต่จำนวนเงินที่ชำระเป็นหนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องชำระให้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด การชำระหนี้ของเจ้าหนี้ย่อมสมประโยชน์และตามความประสงค์อันแท้จริงของลูกหนี้ ลูกหนี้จึงมีหน้าที่ต้องชดใช้เงินคืนแก่เจ้าหนี้ตามจำนวนที่เจ้าหนี้ชำระให้แก่ธนาคารดังกล่าว กรณีการชำระหนี้นี้ไม่ต้องด้วยข้อห้ามตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช 2483 มาตรา 94(2)เพราะมิใช่ลูกหนี้ก่อหนี้โดยตรงกับเจ้าหนี้ หากแต่ลูกหนี้มีหนี้ที่จะต้องชำระให้แก่บุคคลภายนอกแล้วเจ้าหนี้ชำระหนี้นั้นแทนไป เจ้าหนี้จึงมีสิทธิได้รับเงินที่ชำระแทนไปคืนจากกองทรัพย์สินของลูกหนี้

พิพากษายืน