คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3409/2529

การที่จำเลยกำหนดเงื่อนไขไว้ในสลากกินแบ่งทุกฉบับว่า เงินรางวัลจะจ่ายให้แก่ผู้ถือสลากฉบับที่ถูกรางวัลนำมาขอรับนั้น เงื่อนไขดังกล่าวแม้จำเลยจะกำหนดขึ้นโดยอาศัยอำนาจที่มีอยู่ตามพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ.2517 ก็ตาม แต่เป็นเงื่อนไขที่กำหนดขึ้นเพียงเพื่อให้จำเลยมีหลักฐานในการที่จะจ่ายเงินให้แก่ผู้ถูกรางวัลเท่านั้น ไม่ใช่ข้อกำหนดที่จะไม่จ่ายเงินรางวัลแก่ผู้ถูกรางวัลที่สลากหายหรือถูกไฟไหม้ และเห็นว่าการที่จำเลยจัดให้มีการออกสลากกินแบ่ง ก็โดยมีวัตถุประสงค์อย่างหนึ่งว่า จะแบ่งเงินที่ได้จากการขายสลากให้แก่ผู้ถูกสลากตามจำนวนที่กำหนดไว้จำนวนเงินที่กำหนดนี้ถือได้ว่า เป็นสัญญาอันมีผลผูกพันระหว่างผู้จัดการออกสลากกินแบ่งกับผู้ถูกรางวัล ดังนั้นเมื่อโจทก์มีหลักฐานเชื่อได้ว่าโจทก์ถูกรางวัล แต่สลากถูกไฟไหม้โจทก์จึงมีสิทธิที่จะได้รับเงินรางวัลจากจำเลย

โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของสลากกินแบ่งรัฐบาลหมายเลข ๗๘๖๖๖๕๕ หมวดอักษร ก. ประจำงวดวันที่ ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๒๕ ปรากฏว่าสลากหมายเลข ๗๘๖๖๖๕๕ ของโจทก์ถูกรางวัลที่ ๓ แต่โจทก์ไม่สามารถนำสลากกินแบ่งฉบับที่ถูกรางวัลดังกล่าวไปขอรับเงินรางวัลจากจำเลยได้ เพราะบุตรสาวโจทก์ได้เอาสลากกินแบ่งของโจทก์ไปเผาไฟโดยเข้าใจผิด โจทก์จึงไปแจ้งความร้องทุกข์ไว้เป็นหลักฐาน ต่อมาโจทก์ไปขอรับเงินรางวัลจากจำเลย จำเลยไม่ยอมจ่ายเงินรางวัลให้ ขอให้จำเลยชำระเงินพร้อมดอกเบี้ย ๕๐,๙๓๗ บาท ให้โจทก์ และดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีในต้นเงิน ๕๐,๐๐๐ บาท นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ

จำเลยให้การว่า จำเลยได้ระบุเงื่อนไขในการจำหน่ายและการรับเงินรางวัลได้ชัดแจ้งที่ใบสลากกินแบ่งทุกใบว่าเงินรางวัลจะจ่ายให้กับผู้ถือสลากฉบับที่ถูกรางวัลมาขอรับเท่านั้น โจทก์ไม่มีสลากมาขอรับเงินรางวัล จึงไม่มีสิทธิได้รับเงินรางวัล จำเลยไม่ได้ผิดนัดผิดสัญญาจ่ายเงินรางวัลให้แก่โจทก์ โจทก์ไม่มีสิทธิคิดดอกเบี้ย ขอให้ยกฟ้อง

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน ๕๐,๐๐๐ บาท โดยหักค่าอากรไว้ตามระเบียบ

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า สลากส่วนที่พิพาทเป็นของโจทก์ซื้อมาจากนางใบ และนางสาวขวัญผกา บุตรสาวโจทก์ได้นำไปเผาไฟจริง ทั้งยังไม่มีผู้ใดนำสลากส่วนที่พิพาทมาขอรับรางวัลจากจำเลยจนบัดนี้ แล้ววินิจฉัยว่า การที่จำเลยกำหนดเงื่อนไขไว้ในสลากกินแบ่งทุกฉบับว่า เงินรางวัลจะจ่ายให้แก่ผู้ถือสลากฉบับที่ถูกรางวัลนำมาขอรับนั้น เงื่อนไขดังกล่าวแม้จำเลยจะกำหนดขึ้นโดยอาศัยอำนาจที่มีอยู่ตามพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. ๒๕๑๗ ก็ตาม แต่เป็นเงื่อนไขที่กำหนดขึ้นเพียงเพื่อให้จำเลยมีหลักฐานในการที่จะจ่ายเงินให้แก่ผู้ถูกรางวัลเท่านั้น ไม่ใช่ข้อกำหนดที่จะไม่จ่ายเงินรางวัลแก่ผู้ถูกรางวัลที่สลากหายหรือถูกไฟไหม้ ดังเช่นกรณีนี้ และเห็นว่าการที่จำเลยจัดให้มีการออกสลากกินแบ่งก็โดยมีวัตถุประสงค์อย่างหนึ่งว่าจะแบ่งเงินที่ได้จากการขายสลากให้แก่ผู้ถูกสลากตามจำนวนที่กำหนดไว้ จำนวนเงินที่กำหนดนี้ถือได้ว่าเป็นสัญญาอันมีผลผูกพันระหว่างผู้จัดการออกสลากกินแบ่งกับผู้ถูกรางวัล ดังนั้นเมื่อโจทก์มีหลักฐานเชื่อได้ว่าโจทก์ถูกรางวัล แต่สลากถูกไฟไหม้ดังวินิจฉัยข้างต้น โจทก์จึงมีสิทธิที่จะได้รับเงินรางวัลจากจำเลย

พิพากษายืน