คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 371/2474

ที่ดิน ที่ศาจเจ้าทอดทิ้ง ปกครองปรปักษ์ได้

ไม่ใช้กับที่ศาลเจ้าร้าง กฎเสนาบดีว่าด้วยศาลเจ้า พ.ศ.2464 ไม่ล้างกฎหมายเบ็ดเสร็จบทที่ 42

ข้อเท็จจริงได้ความที่พิพาทอยู่ในเขตต์โแนดของศาลเจ้า จำเลยได้เข้าปกครองปรปักษ์มาเกิน ๙-๑๐ ปี แล้ว ปัญหาว่าจำเลยจะได้กรรมสิทธิหรือไม่

ศาลเดิมเห็นว่าจำเลยจะยกอำนาจปกครองปรปักษ์ขึ้นต่อสู้ไม่ได้ให้ ขับไล่

ศาลอุทธรณ์เห็นว่ากฎหมายก็ว่าด้วยกุศลสถานชะนิดศาลเจ้า พ.ศ.๒๔๖๔ ไม่เปลี่ยนแปลงเรื่องศาลเจ้าทอดทิ้งที่ดิน จำเลยปกครองมาเกินกว่ ๙-๑๐ ปีย่อมได้กรรมสิทธิให้ขับไล่

ศาลฎีกาเห็นว่าที่ดินของศาลเจ้าก็เท่ากับที่ดินของบุคคลธรรมดา เมื่อทอดทิ้งก็หมดกรรมสิทธิ เพราะกฎเสนาบดีลงวันที่ ๑๕ มีนาคม พ.ศ.๒๔๖๓ (ประกาศใน พ.ศ.๒๔๖๔) วางระเบียบการปกปักษ์รักษาที่ศาลเจ้า แต่ไม่ลบล้างกฎหมายลักษณเบ็ดเสร็จบทที่ ๔๒ จึงตัดสินให้ที่ดินเป็นสิทธิแก่จำเลยให้ยกฟ้องโจทก์