คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 383/2524

กรณีจะเป็นความผิดฐานบุกรุกตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา362,365 ได้ต้องเป็นเรื่องกระทำต่อสิทธิครอบครองอสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่น

ที่พิพาทเป็นหนองน้ำสาธารณะอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา1304 กรมประมงได้ประกาศให้เป็นที่จับสัตว์น้ำประเภทที่อนุญาตตามพระราชบัญญัติการประมง พ.ศ.2490 มาตรา 7และอนุญาตให้โจทก์ทำการประมงและเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำได้ดังนี้ โจทก์คงมีแต่เพียงสิทธิตามที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น หามีสิทธิครอบครองหนองน้ำพิพาทไม่ การที่จำเลยเข้าไปปลูกบัวในหนองดังกล่าวจึงไม่ทำให้โจทก์เป็นผู้เสียหายในความผิดฐานบุกรุกแต่อย่างใด

โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นผู้ได้รับอนุญาตจากนายอำเภอเมืองนครสวรรค์โดยอนุมัติของอธิบดีกรมประมงให้ทำการประมงและเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในที่อนุญาตคือหนองบอน ซึ่งเป็นหนองสาธารณประโยชน์ได้ จำเลยทั้งหกได้บุกรุกเข้าไปในหนองดังกล่าวเพื่อทำการปลูกบัวเพื่อถือการครอบครองอสังหาริมทรัพย์เป็นการรบกวนการครอบครองของโจทก์โดยปกติสุข ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 362, 365, 83

ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้วสั่งว่าคดีมีมูล ให้ประทับฟ้องไว้พิจารณา

จำเลยทั้งหกให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยทั้งหกมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 362, 365, 83 ลงโทษจำคุกคนละ 2 ปี

จำเลยทั้งหกอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เห็นว่า ที่จะเป็นความผิดฐานบุกรุกตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 362, 365 ต้องเป็นเรื่องกระทำต่อสิทธิครอบครองอสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่น แต่คดีเรื่องนี้โจทก์บรรยายฟ้องว่า หนองน้ำที่โจทก์กล่าวหาว่าจำเลยบุกรุกเป็นหนองน้ำสาธารณะอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1304 และทางราชการกรมประมงได้ประกาศอนุญาตให้โจทก์ทำการประมงและเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำได้ คดีมีปัญหาวินิจฉัยว่า โจทก์มีสิทธิครอบครองหนองน้ำดังกล่าวหรือไม่ ศาลฎีกาเห็นว่าโจทก์ไม่มีสิทธิครอบครอง คงมีแต่สิทธิทำการประมงและเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น เพราะการที่ทางราชการประกาศให้หนองน้ำพิพาทเป็นที่จับสัตว์น้ำประเภทที่อนุญาตตามพระราชบัญญัติการประมงพ.ศ. 2490 มาตรา 7 หนองน้ำพิพาทก็ยังเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินอยู่อย่างเดิม เมื่อโจทก์ไม่มีสิทธิครอบครองในหนองน้ำพิพาทแล้วการที่จำเลยทั้งหกจะเข้าไปปลูกบัวในหนองน้ำดังกล่าวจึงไม่ทำให้โจทก์เป็นผู้เสียหายในความผิดฐานบุกรุกแต่อย่างใด ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว

พิพากษายืน