คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 409/2479

ผู้ใดรับใบเหยียบย่ำสำหรับที่ดินนั้นสันนิษฐานว่าเป็นผู้ได้ซึ่งสิทธิครอบครองตามมาตรา 1373 การเข้าครอบครองที่ดินโดยอาศัยสิทธิของผู้มีสิทธิครอบครองอยู่ก่อนไม่เรียกว่าเป็นการเข้าครอบครองโดยปรปักษ์

คดีมีประเด็นข้อพิพาทในชั้นศาลฎีกาว่าสวนยางรายพิพาทนี้เป็นของนายเม่งถ่องผู้ตายซึ่งเป็นมฤดกตกได้แก่โจทก์หรือเป็นของนายสีนุ่นจำเลย ตามข้อเท็จจริงได้ความว่า ส่วนยางรายนี้เป็นแปลงเดียวกับที่นายสีนุ่นได้รับใบเหยียบย่ำมา แล้วนายเม่งถ่องผู้ตายได้ตกลงกับนายสีนุ่น ขอเข้าทำเป็นสวนยางและว่าเมื่อทำครบ ๑๐ ปีแล้วนายเม่งถ่องจะซื้อเอาไร่ละ ๒๐ บาทสัญญารายนี้ไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือ

ศาลฎีกาตัดสินว่าตามข้อเท็จจริงข้างต้น ต้องถือว่านายสีนุ่นมีสิทธิครอบครองตามป.พ.พ.ม.๑๓๗๓ นายเม่งถ่องได้เข้าครอบครองโดยอาศัยสิทธิของนายสีนุ่น หาใช่เข้าปกครองโดยปรปักษ์ต่อนายสีนุ่น หาใช่เข้าปกครองโดยปรปักษ์ต่อนายสีนุ่นไม่ แม้ข้อตกลงระวางนายสีนุ่นจำเลยกับนายเม่งถ่องจะไม่มีหนังสือต่อกันก็ดี แต่ไม่ใช่เป็นเรื่องขอให้บังคับตามสัญญา สวนยางยังคงเป็นของนายสีนุ่นจำเลยอยู่ จึงให้ยกฎีกาโจทก์เสียยืนตามศาลอุทธรณ์