คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 412/2491

จำเลยขนย้ายข้าวสารจากตำบลหนึ่งไปยังอีกตำบลหนึ่งภายในจังหวัดเดียวกัน ซึ่งอยู่ภายในขอบเขตที่คณะกรรมการสำรวจห้ามกักกันข้าวได้ประกาศอนุญาตไว้ให้ขนย้ายได้ภายในแต่ละจังหวัดแต่เป็นฝ่าฝืนประกาศข้าหลวงประจำจังหวัดซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค 2488 นั้น ถ้าโจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยฐานฝ่าฝืนประกาศ ซึ่งออกตามอำนาจในพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯลฯแล้ว ก็ต้องใช้ พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ 2488 มาบังคับและจำเลยต้องมีความผิดตามพระราชบัญญัตินี้เพราะพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯลฯ 2488 และพระราชบัญญัติสำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489 มิใช่กฎหมายที่ใช้แทนกันหรือขัดกันโดยมีความมุ่งหมายต่างกัน ผู้ใดละเมิดกฎหมายฉบับใดก็ต้องใช้กฎหมายฉบับนั้นบังคับ

จำเลยได้ยักย้ายข้าวสาร 15 กระสอบ โดยทางรถยนต์จากตำบลหนองโสนไปยังตำบลบ้านหม้อ จังหวัดเพชรบุรี เป็นการฝ่าฝืนประกาศข้าหลวงประจำจังหวัดเพชรบุรี ลงวันที่ 24 กันยายน 2489 ซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค 2488

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ ตามฟ้อง

ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ประกาศคณะกรรมการควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ (ฉบับที่ 6) ลงวันที่ 31 มีนาคม 2488 ซึ่งควบคุมข้าวสารนั้นเป็นประกาศที่ใช้บังคับก่อน พระราชบัญญัติสำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489 ซึ่งเป็นกฎหมายพิเศษเฉพาะเรื่องข้าว ฉะนั้นเมื่อออกกฎหมายสำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489 แล้ว จะนำกฎหมายทั่วไป คือ พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคมาใช้บังคับอีกไม่ได้ ประกาศของข้าหลวงจังหวัดเพชรบุรี ลงวันที่ 24 กันยายน 2489 นั้นออกไปโดยไม่ได้รับอำนาจมอบหมายจากคณะกรรมการสำรวจและห้ามกักกันข้าวจึงเป็นโมฆะซ้ำยังขัดแย้งกับประกาศของคณะกรรมการสำรวจและห้ามกักกันข้าวฉบับที่ 9 และ 12 ซึ่งอนุญาตให้ขนย้ายข้าวในแต่ละจังหวัดได้อีกด้วย จึงพิพากษายกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯ 2488กับพระราชบัญญัติสำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489 มิใช่กฎหมายที่ใช้แทนกันหรือขัดกัน เพราะพระราชบัญญัติฉบับแรกมีความมุ่งหมายเพื่อให้มีเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ เพียงพอแก่ความต้องการของประเทศส่วนความมุ่งหมายในพระราชบัญญัติฉบับหลัง เพียงแต่สำรวจและห้ามกักกันข้าว ฉะนั้นผู้ใดละเมิด พระราชบัญญัติใดก็ใช้พระราชบัญญัตินั้นบังคับ

เรื่องนี้จำเลยฝ่าฝืนประกาศข้าหลวงประจำจังหวัดเพชรบุรีซึ่งออกตามอำนาจในพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ จึงต้องมีผิดตามพระราชบัญญัตินั้น จึงพิพากษากลับคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ยืนตามศาลชั้นต้น