คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 418/2491

พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว บัญญัติไว้ชัดว่า การขนข้าวย้ายออกนอกเขตต์ ฯลฯ ให้ริบข้าวรวมทั้งสิ่งบรรจุและพาหนะใด ๆ ที่ใช้บรรทุกข้าวนั้นเสีย เป็นการบังคับไว้ให้ริบ +จำเลยใช้เรือมาดซึ่งฟังได้ว่าเป็น+ของจำเลยบรรทุกข้าวออกนอกเขตต์ ฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการสำรวจและห้ามกักกันข้าว ศาลต้องริบเรือมาดที่ใช้เป็นพาหนะนั้นเสียด้วย โดยไม่ต้องคำนึงว่า การบรรทุกข้าวเป็นปัจจับสำคัญหรือไม่.

จำเลยใช้เรือมาดเป็นพาหะนะ บรรทุกข้าวออกนอกเขตต์จังหวัด เป็นการฝ่าฝืนประกาศของคณะกรรมการสำรวจและห้ามกักกันข้าว ซึ่งได้ประกาศและกำหนดเขตต์ไว้

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยตาม พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว ๒๔๘๙ มาตรา ๑๐ - ๑๓ กับให้รับของกลาง

จำเลยอุทธรณ์ ขอให้งดการริบเรือมาดของกลางโดยอ้างว่า เป็นเรือของผู้อื่น จำเลยเช่ามา

ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ ให้คืนเรือแก่จำเลย

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว บัญญัติไว้ชัดว่า การขนย้ายข้าวออกนอกเขตต์ ฯลฯ ให้ริบข้าวรวมทั้งสิ่งบรรจุ และพาหนะใด ๆ ที่ใช้ในการบรรทุกข้าวนั้นเสีย เรื่องนี้จำเลยใช้เรือมาดของกลางเป็นพาหนะบรรทุกข้าวออกนอกเขตต์ จึงต้องริบเรือนั้นเสียด้วย โดยไม่ต้องคำนึงว่าการบรรทุกข้าวเป็นปัจจัยสำคัญหรือไม่ เพราะ ก.ม.บังคับไว้ให้ต้องริบ ส่วนข้อที่จำเลยว่าเป็นเรื่อที่เช่าเขามานั้น จำเลยไม่มีหลักฐานอย่างใดมาพิสูจน์ จึงต้องฟังว่า เรือของกลางเป็นของจำเลยเอง จึงพิพากษากลับให้ริบเรือตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น