คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 429/2491

โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากสถานที่เช่า โดยอ้างเหตุว่าสัญญาเช่าสิ้นอายุ จำเลยต่อสู้ว่าได้รับความคุ้มครองจาก พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯลฯ เพราะจำเลยใช้เป็นที่อยู่อาศัย แต่โจทก์เถียงว่าจำเลยใช้เป็นที่ทำการค้า ดังนี้ +ฟ้องโจทก์จะมิได้บรรยายว่าจำเลยได้ใช้สถานที่เช่าทำการค้าก็ดี คดีย่อมมี+ ประเด็นที่คู่ความจะต้องนำสืบว่า+ที่อยู่อาศัยหรือทำการค้า

เมื่อจำเลยใช้อาคารเพื่อการค้า จึงไม่เป็น+ตามความหมายแห่ง พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า 2488 ซึ่งเป็นกฏหมายที่ใช้อยู่ในขณะที่โจทก์ฟ้องคดี จำเลยย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า 2486 และไม่อาจยก พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ปี 2489 มาใช้บังคับ เพราะเป็นกฏหมายที่เพิ่งใช้ภายหลังเวลาที่จำเลยครอบครองอาคารมาอย่างละเมินนั้น พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าปี 2490 ก็จะนำมา+หลังบังคับไม่ได้ ในกรณีเช่นนี้

โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากอาคารเช่าซึ่งคิดค่าเช่าเดือนละ ๑๕ บาท โดยอ้างเหตุว่าสัญญาเช่าสิ้นอายุ

จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยใช้อาคารเช่าเป็นที่อยู่อาศัย ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ ๒๔๘๖ และ ๒๔๘๘

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์ฟังว่า จำเลยใช้อาคารเพื่อการค้า จึงเป็นเคหะตามความหมายแห่ง พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า พ.ศ.๒๔๘๘ ซึ่งเป็นกฏหมายที่ใช้อยู่ในขณะโจทก์ฟ้องคดีนี้ จำเลยย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๘๖ และไม่อาจยกเอา พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า พ.ศ.๒๔๘๙ มาใช้บังคับ เพราะเป็นกฎหมายที่ใช้ภายหลังที่จำเลยครอบครองอาคารมาอย่างละเมิด จึงพิพากษากลับให้ขับไล่

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า การที่โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากอาคารการเช่า โดยอ้างเหตุว่า สัญญาเช่าสิ้นอายุ จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยใช้เป็นที่อยู่อาศัย ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ ฝ่ายโจทก์เถียงว่า จำเลยใช้เป็นที่ทำการค้า เช่นนี้ คดีย่อมมีประเด็นที่คู่ความจะต้องนำสืบว่า เป็นที่อยู่อาศัยหรือทำการค้า แม้ในห้องโจทก์จะมิได้บรรยายว่าจำเลยได้ใช้สถานที่เช่าทำการค้าก็ดี เพราะโจทก์เป็นเจ้าของ มีกรรมสิทธิ์ในอาคารที่เช่า ย่อมมีสิทธิฟ้องขับไล่ผู้เช่าได้ในเหตุปรกติตาม ก.ม. ได้ เมื่อฝ่ายจำเลยอ้างว่า จำเลยมีสิทธิที่จะอยู่ในอาคารนั้นได้ด้วยบท ก.ม.พิเศษเป็นข้อยกเว้นอย่างใจ ก็เกิดเป็นประเด็นที่จะต้องพิจารณาต่อไป

ส่วนในข้อเท็จจริงและข้อกฏหมาย เห็นตามศาลอุทธณ์ ว่าจำเลยมิได้ใช้สถานที่เช่าเป็นที่อยู่อาศัย แต่ส่วนใหญ่ จึงพิพากษายืน