คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 448/2490

ผู้ขายที่ดินโดยไม่ได้ตั้งผู้ใดเป็นนายหน้า ได้ทำสัญญากับผู้ซื้อที่ดินยอมเสียค่านายหน้า โดยรู้ว่าการซื้อขายนั้น มีนายหน้าให้ได้เข้าทำสัญญากัน และรู้ตัวผู้เป็นนายหน้าแล้ว เมื่อนายหน้าแสดงเจตตนาถือประโยชน์ตามสัญญานั้นแล้ว ผู้ชายที่ดินก็ต้องรับผิดชำระค่านายหน้า

โจทก์ฟ้องเรียกค่านายหน้า

ศาลชั้นต้นยกฟ้อง ศาลอุทธรณ์ให้โจทก์ชนะคดี

จำเลยฎีกา ศาลฎีกาฟังว่า โจทก์เป็นนายหน้าผู้ที่ซื้อที่ดินจากจำเลยในสัญญาระหว่างจำเลย กับผู้ซื้อมีว่า ผู้ขายยอมเสียค่าธรรมเนียมและค่านายหน้าเอง ข้อเท็จจริงได้ความว่าฝ่ายจำเลยไม่มีนายหน้า แต่จำเลยรู้แล้วขณะทำสัญญาว่า โจทก์เป็นนายหน้าในการชี้ช่องให้ได้ทำสัญญากัน ศาลฎีกาจึงเห็นว่า คำว่าค่านายหน้าตามหนังสือนั้น หมายถึงค่าบำเหน็จแก่บุคคลใด ๆ ที่ได้ชี้ช่องให้ผู้ซื้อและผู้ขายได้เข้าทำสัญญานั้นเอง และโจทก์ก็ได้แสดงเจตนนาจะถือเอาประโยชน์ตามสัญญานั้นแล้ว จึงพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์