คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 485/2486

พระบรมราชานุญาตของพระเจ้าแผ่นดินที่ซงไห้กะซวงกเสตราธิการออกตราจองไห้โจทโดยมีเงื่อนไขนั้น มิได้หมายความว่า ซงพระราชทานที่ดินไห้เปนกัมสิทธิหรือไห้สิทธิครอบครองพิเสสโจทแต่ประการได

โจทฟ้องขอไห้สาลสแดงว่า ที่ดินตามรูปแผนที่เปนกัมสิทธิของโจท และห้ามจำเลยกับบริวารเข้าไปเกี่ยวข้อง

จำเลยต่อสู้กัมสิทธิและตัดฟ้องว่า พระบรมราชานุญาตที่โจทได้รับพระราชทานนั้นมีเงื่อนไขไห้โจททำตามโครงการน์ แต่โจทหาได้ปติบัติตามเงื่อนไขนั้นไม่ จนรัถบาลจัดทำตามเงื่อนไขนั้นเสียเอง โจทจึงไม่มีกัมสิทธิไนที่ดินรายนี้

สาลชั้นต้นและสาลอุธรน์ พิจารนาเห็นว่าจำเลยมีหลักถานดีกว่าโจท จึงพิพากสายกฟ้องโจท

โจทดีกาว่า พระบรมราชานุญาตซึ่งโจทได้รับพระราชทานนั้นเปนกดหมาย +ไห้โจทมีกัมสิทธิหรือสิทธิครอบครองพิเสสไนที่ดินรายนี้ สาลดีกาเห็นว่าตามพระบรมราชานุญาตนั้นมิได้พระราชทานที่ดินไห้ เปนกัมสิทธิหรือสิทธิครอบครองพิเสสแก่โจท เปนแต่ไห้โจททำตามเงื่อนไขที่กะซวงกเสตราธิการได้วางไว้เสียก่อนจึงจะออกตราจองไห้เปนกัมสิทธิ แต่ต่อมากลับได้ความว่ารัถบาลเปนฝ่ายที่ทำตามเงื่อนไขนั้นเสียเอง จึงพิพากสายืนตามสาลล่าง