คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 495/2523

จำเลยขับรถประมาทชนสามีโจทก์ตาย นอกเหนือจากค่าใช้จ่ายในการทำศพแล้วโจทก์ได้สร้างเจดีย์รอบฮวงซุ้ยสำหรับเก็บศพผู้ตายอันเป็นประเพณีของคนทั่วไปที่มาฝังศพที่ฮวงซุ้ยแห่งนั้น โจทก์ย่อมเรียกค่าใช้จ่ายส่วนนี้ได้ตามสมควรแก่ฐานะของผู้ตาย แต่เนื่องจากเจดีย์รอบฮวงซุ้ยของผู้ตายนี้ ผู้ตายได้สร้างมาก่อนสำหรับเก็บศพบรรพบุรุษและตัวผู้ตายเอง สร้างยังไม่เสร็จก็ตายเสียก่อน เมื่อผู้ตายตายแล้วก็ได้มีการก่อสร้างต่อจนเสร็จและได้นำศพผู้ตายไปฝังไว้ ณ ฮวงซุ้ยแห่งนั้น ดังนี้ ค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างเจดีย์และฮวงซุ้ยก่อนผู้ตายตายจึงมิใช่ค่าเสียหายโดยตรงที่จำเลยจะต้องรับผิด แต่ค่าใช้จ่ายภายหลังจากที่ผู้ตายตายจนกระทั่งการก่อสร้างเจดีย์รอบฮวงซุ้ยแล้วเสร็จ เป็นค่าเสียหายที่เกิดขึ้นโดยตรงซึ่งจำเลยจะต้องรับผิด และเมื่อโจทก์มิได้นำสืบให้เห็นว่าค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมที่ได้ก่อสร้างหลังจากผู้ตายได้ตายแล้วเป็นเงินเท่าใด ศาลก็กำหนดให้ตามที่เห็นสมควรได้

โจทก์ฟ้องว่าโจทก์เป็นภริยาของนายไมตรีและเป็นมารดาของนางสาวนันทนาบุตรที่เกิดจากนายไมตรีกับโจทก์ เมื่อเดือนมกราคม 2519 จำเลยขับรถยนต์โดยประมาทชนนายไมตรีสามีโจทก์ถึงแก่ความตายขอให้ใช้ค่าเสียหาย

จำเลยให้การว่าไม่ได้ประมาท ผู้ตายประมาทมาชนรถจำเลย โจทก์ไม่ใช่ภริยาและนางสาวนันทนาไม่ใช่บุตรผู้ตาย ไม่มีอำนาจฟ้อง

ศาลชั้นต้นฟังว่าจำเลยประมาท ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ซึ่งศาลชั้นต้นกำหนดให้ 79,462 บาท พร้อมดอกเบี้ยจากวันฟ้อง

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์เป็นภริยาและนางสาวนันทนาเป็นบุตรนายไมตรีผู้ตายมีอำนาจฟ้องจำเลย และมีสิทธิได้รับค่าเสียหายตามที่ศาลล่างฟังมา เว้นแต่ค่าก่อสร้างฮวงซุ้ยซึ่งค่าใช้จ่ายในการสร้างฮวงซุ้ยเป็นรูปเจดีย์แล้วสร้างเจดีย์รอบฮวงซุ้ยฝังศพนั้น ข้อเท็จจริงฟังได้ว่าการที่จะนำศพมาฝังที่สุสานดังกล่าวจะต้องเสียเงินให้แก่โรงเจฟังม่วงเป็นค่าเช่าที่ดินและค่าก่อสร้างเจดีย์ให้แก่โรงเจซึ่งทำเป็นแบบเดียวกันหมดและทางโรงเจเป็นผู้กำหนดราคาเห็นได้ว่าการสร้างเจดีย์รอบฮวงซุ้ยนี้เป็นประเพณีของคนทั่วไปที่มาฝังศพคนตายที่ฮวงซุ้ยของโรงเจฟังม่วง ถ้าเป็นจำนวนตามสมควรแก่ฐานะของผู้ตายย่อมถือได้ว่าเป็นค่าใช้จ่ายอันจำเป็นอย่างอื่นตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 433 วรรคแรก แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จำเลยต้องรับผิด แต่ฮวงซุ้ยที่ฝังศพผู้ตายนั้นผู้ตายได้ทำการก่อสร้างไว้สำหรับบรรพบุรุษและสำหรับนายไมตรีผู้ตายเองด้วย ตอนนายไมตรีตายก่อสร้างยังไม่เสร็จ เมื่อนายไมตรีตายแล้วได้ก่อสร้างต่อจนเสร็จ ค่าก่อสร้างเจดีย์รอบฮวงซุ้ยก่อนนายไมตรีตายไม่ใช่ค่าเสียหายโดยตรงที่จำเลยจะต้องรับผิด แต่ค่าใช้จ่ายในภายหลังจากที่นายไมตรีตายจนกระทั่งแล้วเสร็จ เป็นค่าเสียหายที่เกิดขึ้นโดยตรงซึ่งจำเลยจะต้องรับผิด แต่โจทก์มิได้นำสืบค่าใช้จ่ายส่วนนี้เป็นเงินเท่าใด ศาลกำหนดให้ตามที่เห็นสมควร (โจทก์เรียกมา 56,500 บาท ศาลฎีกากำหนดให้ 28,500 บาท)

ส่วนค่าใช้จ่ายนอกนั้นรวมทั้งค่าขาดไร้อุปการะที่ศาลล่างทั้งสองกำหนดมานั้นศาลฎีกาเห็นว่าสมควรแล้ว

พิพากษาแก้ให้จำเลยรับผิดค่าก่อสร้างเจดีย์รอบฮวงซุ้ยเพียง 28,500 บาท