คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 578-580/2484

สัตว์พาหนะหมายถึงสัตว์ที่ได้ทำหรือต้องทำตัวพิมพ์รูปพรรณตามพระราชบัญญัติสัตว์พาหนะ

สัตว์ที่ยังไม่ได้ทำหรือจำต้องทำตัวพิมพ์รูปพรรณนั้น ผู้ครอบครองสัตว์นั้นโดยไม่มีตั๋วพิมพ์รูปพรรณไม่มีหน้าที่แสดงความบริสุทธิ์

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยที่ ๑ เป็นผู้ใหญ่บ้านจำเลยที่ ๒ ทั้ง ๓ สำนวนสมคบกันนำกระบือไปขอให้เจ้าพนักงานทำตั๋วรูปพรรณ โดยนำความที่รู้อยู่แล้วว่าเป็นความเท็จไปแจ้งแก่เจ้าพนักงานว่ากระบือนั้นเป็นลูกคอกของจำเลยที่ ๒ ความจริงหาใช่กระบือลูกคอกของจำเลยที่ ๒ ไม่ จำเลยที่ ๒ มีไว้ในความครอบครองโดยแสดงความบริสุทธิ์ไม่ได้ขอให้ลงโทษ

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยตามกฎหมายลักษณะอาญามาตรา ๑๑๘ และพระราชบัญญัติสัตว์พาหนะ พ.ศ.๒๔๘๒ มาตรา ๒๑,๓๐

จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่าตามมาตรา ๒๑ ต้องเข้าใจว่าฉะเพาะสัตว์ที่สมควรต้องทำรูปพรรณแล้ว กระบือรายนี้อายุประมาณ ๒ ปีเศษหรือ ๓ ปีเศษ ใช้ไถนายังไม่ได้ จึงยังไม่ถึงเวลาที่จะต้องมีตั๋วพิมพ์รูปพรรณตามกฎหมายประการใด จึงพิพากษากลับให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่าสัตว์รายนี้ยังไม่เป็นสัตว์พาหนะตามมาตรา ๒๑ ที่ผู้ครอบครองต้องนำสืบความบริสุทธิ์ เพราะมีบทบัญญัติชัดแจ้งอยู่ในมาตรา ๔ ประกอบด้วยมาตรา ๘ ศาลไม่สามารถที่จะวินิจฉัยคดีโจทก์ฝ่าฝืนต่อบทบัญญัติดังกล่าวมานี้ได้จึงพิพากษายืน.