คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 592/2516

จำเลยได้ยื่นคำแถลงขอคัดสำนวนในวันที่ 14 ธันวาคม 2514โดยอ้างว่าเพิ่งทราบคำบังคับซึ่งปิดไว้ในที่พิพาท ต่อมาวันที่ 17ธันวาคม 2514 มีรายงานเจ้าหน้าที่เสนอศาลว่ายังหาสำนวนไม่พบวันที่ 30 ธันวาคม 2514 จำเลยจึงยื่นคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่โดยไม่ปรากฏว่าจำเลยได้คัดสำนวนไปตั้งแต่เมื่อใด แม้จะถือว่าจำเลยได้คัดสำนวนไปในวันที่ 17 ธันวาคม 2514 ก็ต้องถือว่าพฤติการณ์นอกเหนือไม่อาจบังคับได้ ได้สิ้นสุดลงในวันที่ 17ธันวาคม 2514 จำเลยยื่นคำขอให้พิจารณาใหม่ในวันที่ 30ธันวาคม 2514 จึงยังไม่เกินกำหนด 15 วัน

คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยทั้งสาม และให้รื้อถอนสิ่งปลูกสร้างที่ปลูกรุกล้ำออกไปจากที่ดินของโจทก์ จำเลยทั้งสามขาดนัดยื่นคำให้การและขาดนัดพิจารณา ศาลชั้นต้นได้พิจารณาคดีโจทก์ไปฝ่ายเดียว และพิพากษาให้จำเลยทั้งสามรื้อถอนรั้วสังกะสีออกไปจากที่ดินของโจทก์คำขออื่นให้ยก

จำเลยทั้งสามยื่นคำขอให้พิจารณาคดีใหม่ โดยอ้างเหตุว่าจำเลยไม่ทราบว่าได้ถูกโจทก์ฟ้อง เพราะต่างมีภูมิลำเนาอยู่ที่อื่น และที่มายื่นคำขอล่าช้าก็เพราะไม่สามารถคัดสำนวนความได้ เนื่องจากต้องรอให้เจ้าพนักงานตรวจค้นหาสำนวนคดีและได้แสดงเหตุในการคัดค้านคำตัดสินชี้ขาดของศาล

ศาลชั้นต้นไต่สวนคำร้องของจำเลยแล้ว เชื่อว่าจำเลยทั้งสามไม่ทราบเรื่องที่โจทก์ฟ้อง และในกรณีที่จำเลยยื่นคำขอล่าช้าปรากฏตามรายงานเจ้าหน้าที่ว่ายังหาสำนวนให้จำเลยคัดไม่ได้มีคำสั่งให้พิจารณาใหม่

โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อเท็จจริงปรากฏว่าได้มีการปิดคำบังคับให้จำเลยทราบเมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๑๔ จำเลยได้ยื่นคำแถลงขอคัดสำนวนในวันที่ ๑๔ ธันวาคม ๒๕๑๔ โดยอ้างว่าจำเลยเพิ่งทราบคำบังคับซึ่งปิดไว้ในที่พิพาท ในวันที่ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๑๔ เจ้าพนักงานศาลรายงานว่ายังหาสำนวนไม่พบ วันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๑๔ จำเลยจึงได้ยื่นคำขอให้พิจารณาใหม่โดยไม่ปรากฏว่าจำเลยได้คัดสำนวนไปตั้งแต่เมื่อใดแม้จะถือว่าจำเลยได้คัดสำนวนไปในวันที่ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๑๔ก็ต้องถือว่าพฤติการณ์นอกเหนือไม่อาจบังคับได้ได้สิ้นสุดลงในวันที่ ๑๗ธันวาคม ๒๕๑๔ จำเลยยื่นคำขอให้พิจารณาใหม่ในวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๑๔จึงยังไม่เกินกำหนด ๑๕ วัน ชอบที่ศาลจะรับคำร้องของจำเลยไว้พิจารณาการที่จำเลยตรวจสำนวนไม่ได้เพราะเจ้าหน้าที่ศาลยังหาสำนวนไม่พบหาใช่ความผิดของจำเลยไม่

พิพากษายืน