คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 625/2493

สิ่งของตาม พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควรนั้นหมายถึง โค กระบือด้วย (อ้างฎีกา 2094/2492)

การจ่ายเงินสินบลแก่ผู้นำจับตาม พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควร แม้ไม่มีฝ่ายใดฎีกาขึ้นมาก็ดี ศาลฎีกายกขึ้นวินิจฉัยได้ เพราะเป็นปัญหาเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน และอยู่ในลักษณะคดี

โคของกลางที่นำออกนอกเขตโดยฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการ ริบไม่ได้ต้องคืนเจ้าของ (อ้างฎีกา 202/2493)

โจทก์ฟ้องหาว่า จำเลยยักย้ายโค โดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นการฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการป้องกันการค้ากำไรเกินควร จังหวัดสงขลา ขอให้ลงโทษ ริบของกลางและจ่ายเงินสินบลรางวัล จำเลยรับสารภาพ

ศาลจังหวัดสงขลาพิพากษาปรับจำเลย ๒๐๐ บาทตามฟ้อง จ่ายสินบลผู้นำจับร้อยละ ๓๐ จ่ายรางวัลผู้จับร้อยละ ๑๕ ของกลางริบ

ศาลอุทธรณ์เห็นว่า พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเินควร ๒๔๙๐ ควบคุมส่งของ จำเลยไม่มีผิด พิพากษายกฟ้อง คืนโคของกลางแก่จำเลย

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า สิ่งของตาม พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควรนั้นหมายถึง โค กระบือด้วย แต่ที่ศาลชั้นต้นจ่านเงินสินบลให้แก่ผู้นำจับร้อยละ ๓๐ ของราคาของกลางนั้น ยังคลาดเคลื่อน แม้จะไม่มีฝ่ายใดฎีกาในข้อนี้ และอยู่ในลักษณะคดี ศาลฎีกายกขึ้นวินิจฉัยได้ และเห็นว่าโจทก์ไม่มีอำนาจขอได้ ส่วนโคของกลางริบไม่ได้

พิพากษากลับศาลอุทธรณ์ และแก้ศาลชั้นต้นว่า ให้ยกคำขอที่โจทก์ที่จ่ายเงินสินบนนั้นเสีย โคของกลางคืนจำเลยไป ส่วนเงินรางวัลจ่ายร้อยละ ๑๕ ของค่าปรับ นอกจากแก้ยืนตามศาลชั้นต้น