คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 670/2498

ทำสัญญาขายฝากที่ดินกัน พอถึงวันครบกำหนดไถ่ถอนผู้ขายฝากได้ใช้สิทธิขอไถ่แต่การแก้โฉนดขัดข้องเพราะที่ดินถูกอายัดไว้ อันไม่ใช่เป็นความผิดของฝ่ายผู้ซื้อหรือผู้ขายฝาก จึงต้องเลื่อนกำหนดไปวันอื่นซึ่งพ้นกำหนดเวลาไถ่คืนตามสัญญาแล้วเช่นนี้ต้องถือว่าผู้ขายฝากได้ใช้สิทธิไถ่คืนตามสัญญาแล้วผู้ซื้อฝากต้องยอมให้ไถ่จะอ้างว่ามาไถ่เมื่อพ้นกำหนดสัญญาแล้วไม่ได้

โจทก์ฟ้องว่าโจทก์ได้ขายฝากที่ดินมีโฉนดให้แก่จำเลยเมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2493 มีกำหนด 1 ปี ก่อนครบกำหนดในสัญญาโจทก์จำเลยได้ตกลงจะไปไถ่ถอนกันในวันที่ 17 มีนาคม 2494 แต่ในวันนั้นไม่สามารถไถ่ถอนได้เพราะเจ้าพนักงานที่ดินแจ้งว่าที่ดินถูกอายัดจึงเลื่อนไปวันที่ 19มีนาคม 2494 ถึงวันนัดจำเลยบิดพลิ้วไม่ไปตามสัญญา วันหลังต่อมาได้นัดอีกจำเลยก็ไม่ไป จึงขอให้บังคับให้จำเลยรับไถ่ถอนที่พิพาท

จำเลยต่อสู้ว่าวันที่ 17 มีนาคม 2494 โจทก์ไม่มีเงินมาไถ่จึงเลื่อนไปวันที่ 19 มีนาคม 2494 แต่โจทก์ก็ไม่ไปตามกำหนดจึงหมดสิทธิไถ่คืน

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยรับไถ่ถอนแล้วคืนโฉนดให้โจทก์ไป

จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าในวันที่ 17 มีนาคม 2494 โจทก์จำเลยได้ไปยังหอทะเบียนที่ดินเพื่อทำการไถ่ถอนการขายฝากแต่โอนกันไม่ได้เพราะที่ดินถูกกองหมายอายัดไว้ ต่อมาโจทก์จำเลยนัดไปไถ่ถอนกันในวันที่ 19 อีก แต่ก็ไม่ได้ไถ่ถอนกัน ภายหลังโจทก์มีหนังสือนัดจำเลย ๆ ปฏิเสธ ศาลฎีกาเห็นว่าสัญญาขายฝากครบกำหนด 1 ปี ในวันที่ 17 มีนาคม 2494 เมื่อโจทก์ได้ใช้สิทธิขอไถ่ถอนในวันนั้นย่อมไถ่ได้ ส่วนการแก้โฉนดกันไม่ได้นั้นไม่ใช่เป็นความผิดของฝ่ายใดจำเลยต้องยอมให้ไถ่ ฉะนั้นศาลฎีกาจึงพิพากษายืน