คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 679/2488

ทำสัญญาขายฝากที่ดินกันเองสัญญานั้นเป็นโมฆะ

ทำสัญญาขายฝากที่ดินกันเองและมอบที่ดินให้ผู้ซื้อครอบครองมาเกิน 10 ปี ผู้รับซื้อฝากก็อ้างอายุความการปกครองปรปักษ์ไม่ได้

โจทย์ฟ้องเรียกที่มาคืน จำเลยต่อสู้ว่าเป็นที่มือเปล่าจำเลยปกครองปรปักษ์มา ๑๗ ปีแล้ว

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้โจทก์ชนะ ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาฟังว่าจำเลยเข้าทำนายของโจทก์โดยโจทก์ขายฝากไว้กับจำเลยเมื่อราว พ.ศ. ๒๔๗๑-๒๔๗๒ แต่ทำสัญญารับเอง สัญญานั้นจึงเป็นโมฆะ จำเลยปกครองที่มา ๑๔-๑๕ ปีแล้ว จะได้ที่แปลงนี้หรือไม่ เคยมีตัวอย่างหลายเรื่องแล้วว่าถ้าเป็นการขายผู้ซื้ออาจได้กรรมสิทธิฐานปกครองปรปักษ์ แต่การขายฝากไม่เหมือนกับการขายธรรมดา ผู้ขายฝากมอบที่ให้ผู้ซื้อฝากจริงแต่มิได้มอบให้โดยการสละเป็นการซื้อขาย แต่มอบให้โดยมีข้อไขว่า วันหลังจะเอาคืน ฉะนั้นโจทก์ครอบครองที่ก็โดยอาศัยอำนาจของโจทก์ผู้เป็นเจ้าของเพื่อทำกับต่างดอกเบี้ย จำเลยจึงไม่ได้กรรมสิทธิฐานปรปักษ์ จึงพิพากษาให้โจทก์ชนะคดี