คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 692/2479

+ที่ไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ผู้ใดได้ทำประโยชน์ย่อมได้แต่เพียงสิทธิโดยครองเท่านั้น +สิทธิยังตกเป็นของ+อยู่ ขายที่ดินที่ยังไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ ถึงการซื้อขายกันนี้จะมิได้เอกสารต่อกันประการ ถ้าผู้ขายได้ออกจาก+และผู้ซื้อได้เข้าครอบครองกระทำประโยชน์ที่นั้นต่อมาย่อมเป็นอันใช้+ฎีกาอุทธรณ์ ประมวลวิธีพิจารณาแพ่ง +-250 ในคดีแพ่งราคาทรัพย์สินนี้พิพาทไม่เกิน 2000 บาท ถ้าศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์วินิจฉัยข้อเท็จจริงต้องกัน+คู่ความฎีกาได้แต่ฉะเพาะปัญหาข้อกฎหมาย

ได้ความว่าเมื่อปี พ.ศ.๒๔๗๔ จำเลยได้ขายที่นารายพิพาทให้โจทก์เป็นเงิน ๕๐๐ บาท แต่การซื้อขายรายนี้หาได้ทำเอกสารต่อกันไม่ ที่นารายนี้ยังไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ และเมื่อโจทก์ได้ชำระเงินค่าซื้อให้จำเลยแล้ว ก็ได้ครอบครองทำนามา ๔ ปี บัดนี้จำเลยบุกรุกเข้าแย่งทำนา โจทก์จึงฟ้องขับไล่

ศาลฎีกาตัดสินยืนตามศาลล่างทั้ง ๒ ว่าที่รายพิพาทนี้เป็นที่ ๆ ยังไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ จึงต้องถือว่าไม่มีใครมีกรรมสิทธิในที่รายนี้ตามกฎหมาย กรรมสิทธิยังเป็นของแผ่นดินอยู่ โจทก์หรือจำเลยได้ทำประโยชน์ในที่ดินมาก็ได้แต่ฉะเพาะสิทธิครอบครองเท่านั้น จึงจะยกมาตรา ๑๓๘๒ มาใช้บังคับในคดีนี้มิได้ ฉะนั้นเมื่อจำเลยขายที่ให้โจทก์ จำเลยได้เจตนาสละสิทธิการครอบครองและสละความยึดถือครอบครองและสละความยึดถือในที่รายพิพาทให้โจทก์และโจทก์ได้ยึดถือครอบครองมาโดยชอบเช่นนี้ ตามมาตรา ๑๓๗๕ จำเลยจะกลับมาแย่งการครอบครองของโจทก์มิได้ จึงพิพากษาให้ขับไล่จำเลยตามศาลล่างทั้ง ๒