คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 7017/2537

ผู้คัดค้านได้ทำการขายทอดตลาดที่ดินของลูกหนี้โดยกำหนดเงื่อนไขในการขายไว้ว่าผู้คัดค้านจะขานราคาครั้งแรกเป็นเงิน 11,400,000 บาท และผู้สู้ราคาจะต้องเสนอสู้ราคาเพิ่มขึ้นเป็นเงินครั้งละ 100,000 บาท เมื่อผู้สู้ราคาเสนอสู้ราคาแล้วผู้คัดค้านจะขานราคาและนับ 1 สามสี่ครั้ง หากมีผู้สู้ ราคาสูงขึ้นก็จะขานราคาและนับ 1 สามสี่ครั้งใหม่ การขานราคาแต่ละครั้งผู้คัดค้านจะบันทึกราคาไว้เป็นหลักฐานแล้วอ่านให้ผู้สู้ราคาซื้อทรัพย์ฟังด้วย หากไม่มีผู้ใดสู้ราคาอีกก็จะนับ 2 สามสี่ครั้ง เพื่อรอให้มีการสู้ราคาสูงขึ้น ถ้าหากไม่มีผู้ใดสู้ราคาแล้ว ผู้คัดค้านจะหยุดราคาไว้แล้วนำเสนอผู้อำนวยการขายทอดตลาดพิจารณาและมีคำสั่งว่าจะอนุมัติให้ขายหรือไม่ เมื่อมีคำสั่งประการใดผู้คัดค้านก็จะปฎิบัติตามคำสั่งนั้น ในกรณีมีคำสั่งอนุมัติให้ขายผู้คัดค้านจะนับ 3 และเคาะไม้โดยไม่เปิดโอกาสให้มีการสู้ราคาต่อไปอีก เป็นคำโฆษณาบอกขายที่ผู้คัดค้านได้แถลงไว้ก่อน เผดิมการสู้ราคา ซึ่งมีผลผูกพันผู้ซื้อตามความในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 510 เมื่อผู้คัดค้านเปิดประมูลการขายทอดตลอด ผู้เข้าสู้ราคาซื้อทรัพย์ได้เสนอราคาสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งผู้ทรัพย์เสนอราคาที่ 12,100,000 บาท ผู้คัดค้านได้ขานราคาและนับไปถึง 2 แล้ว ปรากฎว่าไม่มีผู้ใดสู้ราคาให้สูงขึ้นไปอีกผู้คัดค้านจึงหยุดราคาไว้แล้วเสนอเรื่องให้ผู้อำนวยการขายทอดตลาดพิจารณา ระหว่างนี้ผู้ร้องได้เสนอราคาสูงขึ้นไปอีกเป็นเงิน 12,200,000 บาท แต่ผู้คัดค้านไม่ยินยอมให้มีการสู้ราคาต่อไปและได้นับ 3 แล้วเคาะไม้ขายให้แก่ผู้ซื้อทรัพย์ตามที่ได้รับอนุมัติให้ขายจากผู้อำนวยการขายทอดตลาด เช่นนี้การกระทำของผู้คัดค้านจึงชอบกฎหมาย การที่ผู้ร้องได้เสนอสู้ราคาสูงขึ้นไปอีกในระหว่างนั้น เป็นการสู้ราคาเมื่อพ้นกำหนดเวลาที่ผู้คัดค้านได้โฆษณาเปิดโอกาสให้มีการสู้ราคาได้ การสู้ราคาดังกล่าวจึงไม่มีผลตามกฎหมายและไม่เป็นเหตุให้ต้องเปิดการประมูลสู้ราคากันต่อไปอีก เพราะมิฉะนั้นแล้วการขายทอดตลาดก็อาจจะยืดเยื้อออกไปไม่มีที่สิ้นสุด การขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีล้มละลายหรือในคดีอื่น ๆผลปฎิบัติย่อมจะต้องเป็นอย่างเดียวกัน กล่าวคือจะต้องขายให้เป็นผลดีทั้งแก่เจ้าหนี้และลูกหนี้รวมตลอดถึงบุคคลที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องด้วยกันทั้งสิ้น เมื่อมีการขายทอดตลาดไม่มีข้อโต้แย้งว่า ผู้คัดค้านขายทอดตลาดทรัพย์ไปในราคาต่ำกว่าราคาในท้องตลาด จึงไม่มีข้อที่จะยกขึ้นมาอ้างว่าการขายทอดตลาดมิได้เป็นไปเพื่อประโยชน์แก่เจ้าหนี้และลูกหนี้ที่จะยกมาเป็นเหตุให้เพิกถอนการขายทอดตลาดได้ การขายทอดตลาดของผู้คัดค้านจึงชอบแล้ว

คดีสืบเนื่องมาจากเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ผู้คัดค้านได้ทำการขายทอดตลาดที่ดินโฉนดเลขทึ่ 51148 และ 696 ปรากฎว่านายบุ้นหยู แซ่เซียว ผู้ซื้อทรัพย์เป็นผู้ประมูลซื้อได้ผู้ร้องที่ 1 ยื่นคำร้องต่อผู้คัดค้านขอให้ยกเลิกการขายทอดตลาดแต่ผู้คัดค้านมีคำสั่งให้ยกคำร้อง ผู้ร้องทั้งสามยื่นคำร้องว่า ผู้คัดค้านทำกาการขายทอดตลาดทรัพย์สินของลูกหนี้โดยมิชอบและราคาที่ขายต่ำเกินไป ขอให้มีคำสั่งเพิกถอนการขายทอดตลาด ให้ผู้คัดค้านประกาศขายทอดตลาดใหม่ต่อไป

ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านว่า การขายทรัพย์สินของลูกหนี้ได้กระทำโดยชอบแล้ว ขอให้ยกคำร้อง

ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกคำร้องของ ผู้ร้องทั้งสาม

ผู้ร้องที่ 1 และที่ 3 อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์ภาค 1 พิพากษากลับ ให้เพิกถอนการขายทอดตลาดที่ดิน โฉนดเลขที่ 51148 และ 696 ของลูกหนี้ ให้ผู้คัดค้านดำเนินการขายทอดตลาดใหม่ต่อไป

ผู้คัดค้านและผู้ซื้อทรัพย์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงเบื้องต้นฟังได้ว่าผู้คัดค้านได้ทำการขายทอดตลาดที่ดินโฉนดเลขที่ 51148 และ696 ตำบลหนองจะบก อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมาของลูกหนี้ตามที่ประกาศไว้ ณ สำนักงานบังคับคดีและวางทรัพย์ภูมิภาคที่ 3 โดยกำหนดเงื่อนไขในการขายไว้ว่า ผู้คัดค้านจะขานราคาครั้งแรกเป็นเงิน 11,400,000 บาท และผู้สู้ราคาจะต้องเสนอสู้ราคาเพิ่มขึ้นเป็นเงินครั้งละ 100,000 บาทเมื่อผู้สู้ราคาเสนอสู้ราคาแล้วผู้คัดค้านจะขานราคาและนับ1 สามสี่ครั้งหากมีผู้สู้ราคาสูงขึ้นก็จะขานราคาและนับ 1สามสี่ครั้งใหม่ การขานราคาแต่ละครั้งผู้คัดค้านจะบันทึกราคาไว้เป็นหลักฐานแล้วอ่านให้ผู้เข้าสู้ราคาซื้อทรัพย์ฟังด้วย หากไม่มีผู้ใดสู้ราคาอีกก็จะนับ 2 สามสี่ครั้ง เพื่อรอให้มีการสู้ราคาสูงขึ้น ถ้าหากไม่มีผู้ใดสู้ราคาแล้วผู้คัดค้านจะหยุดราคาไว้แล้วนำเสนอผู้อำนายการขายทอดตลาดพิจารณาและมีคำสั่งว่าจะอนุมัติให้ขายหรือไม่ เมื่อมีคำสั่งประการใดผู้คัดค้านก็จะปฎิบัติตามคำสั่งนั้น ในกรณีมีคำสั่งอนุมัติให้ขาย ผู้ค้ดค้านจะนับ 3 และเคาะไม้โดยไม่เปิดโอกาสให้มีการสู้ราคาต่อไปอีกในวันดังกล่าวมีผู้ลงชื่อเข้าสู้ราคาซื้อทรัพย์สินของลูกหนี้ต่อผู้คัดค้านคือผู้ซื้อทรัพย์กับพวกผู้ร้องที่ 1 ผู้ร้องที่ 3 และนายธวัชชัย พยุงสุวรรณ และก่อนขายทอดตลาดผู้คัดค้านได้ประกาศแจ้งเงื่อนไขดังกล่าวให้ผู้เข้าสู้ราคาซื้อทรัพย์ทราบแล้ว เมื่อผู้คัดค้านเปิดประมูลการขายทอดตลาด ผู้สู้ราคาซื้อทรัพย์ได้เสนอราคาสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งผู้ซื้อทรัพย์เสนอราคาที่ 12,100,000 บาทผู้คัดค้านได้ขานราคาและนับไปถึง 2 แล้วปรากฎว่า ไม่มีผู้ใดสู้ราคาให้สูงขึ้นไปอีก ผู้คัดค้านจึงหยุดราคาไว้แล้วเสนอเรื่องให้ผู้อำนวยการขายทอดตลาดพิจารณา ระหว่างนี้ผู้ร้องที่ 3ได้เสนอสู้ราคา สูงขึ้นไปอีกเป็นเงิน 12,200,000 บาท แต่ผู้คัดค้านไม่ยินยอมให้มีการสู้ราคาต่อไปและได้นับ 3 แล้วเคาะไม้ขายให้แก่ผู้ซื้อทรัพย์ตามที่ได้รับอนุมัติให้ขายจากผู้อำนวยการขายทอดตลาดคดีมีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของผู้คัดค้านและผู้ซื้อทรัพย์ว่า ผู้คัดค้านขายทอดตลาดทรัพย์พิพาทไปโดยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ เห็นว่า การที่ผู้คัดค้านนับ 1 ถึง 2แล้วหยุดราคาไว้เพื่อนำเสนอผู้อำนายการขายทอดตลาด พิจารณาว่าจะอนุมัติให้ขายหรือไม่นั้นเป็นการทำตามคำโฆษณาบอกขายที่ผู้คัดค้านได้แถลงก่อนเผดิมการสู้ราคา ซึ่งมีผลผูกพันผู้ซื้อตามความนี้ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 510 การกระทำของผู้คัดค้านจึงชอบด้วยกฎหมาย การที่มีผู้สู้ราคาสูงขึ้นไปอีกในระหว่างนี้จึงเป็นการสู้ราคาเมื่อพ้นกำหนดเวลาที่ผู้คัดค้านได้โฆษณาเปิดโอกาสให้มีการสู้ราคาได้เสียแล้ว การสู้ราคาดังกล่าวจึงไม่มีผลตามกฎหมายและไม่เป็นเหตุให้ต้องเปิดการประมูลสู้ราคากันต่อไปอีกเพราะมิฉะนั้นแล้วการขายทอดตลาดก็อาจจะยืดเยื้อออกไปไม่มีที่สิ้นสุด ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 1วินิจฉัยว่าการขายทรัพย์สินของลูกหนี้ในคดีล้มละลายจะต้องปฎิบัติให้เป็นผลดีที่สุดเพื่อประโยชน์ต่อกองทรัพย์สินของลูกหนี้และเจ้าหนี้ทั้งหลาย แตกต่างจากการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีอื่นซึ่งมิได้มีบทบัญญัติของกฎหมายดังกล่าวนั้น ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย เพราะไม่ว่าจะเป็นการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีล้มละลายหรือในคดีอื่น ๆ ผลปฎิบัติย่อมจะต้องเป็นอย่างเดียวกัน กล่าวคือจะต้องขายให้เป็นผลดีทั้งแก่เจ้าหนี้และลูกหนี้รวมตลอดถึงบุคคลที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องด้วยกันทั้งสิ้น อนึ่ง การขายทอดตลาดในคดีนี้ไม่มีข้อโต้แย้งขึ้นมาว่า ผู้คัดค้านขายทอดตลาดทรัพย์ไปในราคาต่ำกว่าราคาในท้องตลาด จึงไม่มีข้อที่ศาลจะยกขึ้นมาอ้างว่าการขายทอดตลาดมิได้เป็นไปเพื่อประโยชน์แก่เจ้าหนี้และลูกหนี้ที่จะยกมาเป็นเหตุให้เพิกถอนการขายทอดตลาดได้ การขายทอดตลาดของผู้คัดค้านในคดีนี้จึงชอบแล้ว คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 1 ไม่ต้องด้วยความเห็นของศาลฎีกา

พิพากษากลับ ให้ยกคำร้องของ ผู้ร้องทั้งสาม