คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 710/2509

การที่ทายาทคนหนึ่งฟ้องผู้จัดการมรดกเกี่ยวกับการจัดการมรดก ถือว่าเป็นการฟ้องแทนทายาทคนอื่น ๆ ด้วย

ทายาทคนหนึ่งฟ้องผู้จัดการมรดกคนก่อนว่าจัดการมรดกไปด้วยความทุจริต ประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง ทำให้ทายาทกองมรดกนั้นเสียหาย ศาลวินิจฉัยว่า โจทก์นำสืบไม่ได้ว่าผู้จัดการมรดกคนเก่านั้นได้กระทำไปด้วยความไม่สุจริตและประมาทเลินเล่อ การที่ผู้จัดการมรดกได้กระทำไปจึงผูกพันกองมรดก คดีถึงที่สุด ต่อมาผู้จัดการมรดกคนใหม่ซึ่งเข้ามาจัดการมรดกแทนผู้จัดการมรดกคนเก่าที่ถูกศาลพิพากษาเพิกถอน ได้ฟ้องผู้จัดการมรดกคนเก่าในทำนองเดียวกันกับที่ทายาทได้ฟ้องในคดีก่อน และคดีถึงที่สุดแล้วนั้น ถือว่าเป็นการรื้อฟื้นคดีขึ้นมาฟ้องแทนทายาทอีกเป็นการใช้สิทธิของทายาทซึ่งเป็นตัวการที่ได้ฟ้องไปแล้วนั่นเอง จึงเป็นการฟ้องซ้ำ.

โจทก์ในฐานะผู้จัดการมรดกคนใหม่ฟ้องผู้จัดการมรดกคนเก่าที่ถูกศาลพิพากษาเพิกถอนออกจากการเป็นผู้จัดการมรดกเป็นจำเลยที่ ๑ ว่า ในระหว่างที่จำเลยที่ ๑ เป็นผู้จัดการมรดกได้กระทำการทุจริต ประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงและนอกเหนืออำนาจหน้าที่ จนเป็นเหตุให้กองมรดกเสียหาย โดยฟ้องจำเลยที่ ๒ แล้วก็สมยอมทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันเอาเงินในกองมรดกจ่ายให้จำเลยที่ ๒ โดยจำเลยที่ ๒ ไม่มีสิทธิจะได้รับเงินนั้น ขอให้เพิกถอนคำพิพากษาตามสัญญาประนีประนอมหรือพิพากษาว่าหนี้สินอันเกิดจากสัญญาประนีประนอมนั้นไม่ผูกพันกองมรดก

จำเลยที่ ๑ ให้การว่าได้ทำสัญญาประนีประนอมยอมความโดยรอบคอบ มิได้ประมาทเลินเล่อ โจทก์ฟ้องซ้ำ

จำเลยที่ ๒ ให้การว่า ได้ทำสัญญาประนีประนอมยอมความกับจำเลยที่ ๑ โดยสุจริต โจทก์ฟ้องซ้ำ

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า จำเลยทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันโดยสุจริตต่อหน้าศาล ยกฟ้องโจทก์

โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า การที่ผู้แทนโดยชอบธรรมของทายาทสองคนฟ้องขอให้ศาลพิพากษาถอนจำเลยที่ ๑ ออกจากผู้จัดการมรดก แล้วขอให้ตั้งโจทก์เป็นผู้จัดการมรดกแทนต่อไป โดยทายาทอื่น ๆ มิได้เข้ามาเป็นโจทก์ร่วม ถือได้ว่าโจทก์ดำเนินการฟ้องร้องแทนทายาทอื่น ๆ ด้วย ต่อมาผู้แทนโดยชอบธรรมของทายาททั้งสองคนนั้นได้เป็นโจทก์ฟ้องจำเลยที่ ๑ ในฐานะผู้จัดการมรดกว่าจำเลยที่ ๑ ตกลงประนีประนอมยอมความกับจำเลยที่ ๒ เอาเงินกองมรดกให้จำเลยที่ ๒ ศาลได้พิพากษาคดีถึงที่สุดก็ถือได้อีกว่า โจทก์ได้ฟ้องแทนทายาทอื่นด้วยแล้ว เมื่อศาลได้พิพากษาว่าจำเลยที่ ๑ ประนีประนอมยอมความกับจำเลยที่ ๒ เป็นการผูกพันกองมรดกแล้ว โจทก์ในคดีนี้ซึ่งเป็นผู้จัดการมรดกคนใหม่หรือผู้แทนทายาทคนใหม่ก็ไม่อาจจะรื้อฟื้นคดีขึ้นมาฟ้องแทนทายาทได้อีกเพราะเป็นการใช้สิทธิของทายาทซึ่งเป็นตัวการที่ได้ฟ้องไปแล้วนั่นเอง ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑๔๘

พิพากษายืน ยกฎีกาโจทก์.